هریک از ما بهطور مداوم میزبان آنتی اکسیدان ها و رادیکالهای آزاد در بدن خود هستیم. برخی از آنتی اکسیدانها توسط خود بدن ساخته میشوند و بقیهی موارد از طریق تغذیه و خوردن غذاهای حاویِ آنتی اکسیدان که به عنوان غذاهای ضد التهاب نیز شناخته میشوند، تأمین میشوند. در ادامه خواهید خواند که آنتی اکسیدن به طور کل چیست ، چرا مهم است و منابع غنی آنتیاکسیدان چه خوراکیهایی هستند.
بدن ما بعد از انجام واکنشهای سلولی، رادیکالهای آزاد تولید میکند. برای مثال کبد رادیکالهای آزاد را تولید و از آنها برای سمزدایی بدن استفاده میکند، درحالیکه گلبولهای سفید خون از رادیکالهای آزاد برای مقابله و از بین بردن ویروسها و باکتریها و سلولهای آسیبدیده استفاده میکنند. وقتی نوع خاصی از مولکولهای حاوی اکسیژن میتوانند آزادانه در بدن حرکت کنند، موجب ایجاد نوعی آسیبِ اکسیداتیو و در نتیجه تشکیل رادیکالهای آزاد میشوند. اما وقتی در اثر تغذیهی نامناسب یا قرار گرفتن در معرض سموم مختلف یا عوامل دیگر، سطح آنتی اکسیدان ها در بدن کمتر از رادیکالهای آزاد شود، چه اتفاقی میافتد؟
پایین آمدن سطح آنتی اکسیدان ها در بدن منجر به پیری زودرس، سلولهای آسیبدیده یا جهشیافته، نسج و بافتِ آسیبدیده، فعال شدن ژنهای معیوب در DNA و افزایش فشار بر سیستم ایمنیِ بدن میشود.
تاریخچهی شناخته شدن آنتی اکسیدان ها و کاربرد آنها
اینکه اولین بار آنتیاکسیدان ها توسط چه کسی کشف شدند، دقیقا مشخص نیست. سابقهی ظهور آنتی اکسیدان ها در مبانی نظری پزشکی به اوایل قرن ۱۹ و ۲۰ برمیگردد اما محققان و کارشناسان علوم پزشکی از مدتها قبل به بحث و تبادل نظر در مورد آنها پرداختهاند. هر آنتی اکسیدان تاریخچهی کشف منحصربهفردی دارد. بعضی از آنها مانند ویتامین C و E در ابتدا توسط پزشکانی مانند هِنری اِی (Henry A) کشف شدند. متیل (Mattill) بین سالهای ۱۹۲۰ تا ۱۹۵۰ به پژوهشی در این مورد پرداخت که طی آن مشخص شد حیواناتی که غذاهای کاملتری میخورند، زندگی طولانیتری دارند و سالمتر هستند.
جو مککورد (Joe McCord) پژوهشگر دیگری بود که کاملا اتفاقی و از روی اشتباه مفتخر به کشف عملکرد آنزیمهای آنتی اکسیدانی مانند سوپر اکسید دیموتاز (superoxide dismutase) شد. او به این نکته اشاره کرد که چگونه همهی حیوانات این ترکیبات سودمند را در بدن خود نگه میدارند و با افزایش سن این مواد در بدنشان کاهش مییابد.
امروزه سطح آنتی اکسیدان موجود در مواد غذایی مختلف توسط تست ORAC محاسبه میشود که به معنای «ظرفیتِ جذبِ رادیکالِ اکسیژن» میباشد. تست ORAC قدرت جذب و از بین بردن رادیکالهای آزاد توسط یک گیاه را نشان میدهد.
بیشتر میوهها، سبزیجات و گیاهان حاوی آنتیاکسیدانِ موجود در رژیم غذایی، حاوی ویتامین E، لوتئین (lutein)، ویتامین C، بتا کاروتن، فلونوئیدها(flavonoids) و لیکوپن هستند. اما چرا هیچیک از نهادها میزان مجاز مصرف آنتیاکسیدان روزانه یا غذاهای حاویِ آنتی اکسیدان را توصیه نمیکند، زیرا بهتر است که آنتی اکسیدان مورد نیاز بدن خود را روزانه از طریق مواد غذایی تأمین کنید.
سبکزندگی غربی با فستفودها، تکیه بر داروها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و آلایندههای زیست محیطی، عاملی برای گسترش رادیکالهای آزاد است. از آنجا که بسیاری از ما از سنین جوانی در معرض استرسِ اکسیداتیو هستیم، به سطح بیشتری از آنتی اکسیدان ها نیاز داریم که به معنای مصرف بیشتر غذاهای حاوی آنتی اکسیدان است.
برای معرفی فواید آنتی اکسیدان ها باید ابتدا به تعریف آن بپردازیم، آنتی اکسیدان به هر مادهای گفته میشود که بتواند فرآیند اکسیداسیون را مهار کند، مخصوصا موادی که برای جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی ذخیره شده یا حذف عوامل بالقوهی اکسیداسیون در بدن یک موجود زنده استفاده میشوند.
آنتی اکسیدان ها شامل مواد غذایی مختلفی هستند که حتما قبلا نام آنها را شنیدهاید، مثلا کارتنوئیدها (carotenoids) مانند بتاکاروتن (beta-carotene)، لیکوپن (lycopene) و ویتامین C، این مواد نمونهای از آنتی اکسیدانهایی هستند که فرآیند اکسیداسیون یا واکنش سلولی در برابر اکسیژن، پراکسید یا رادیکالهای آزاد را مهار میکنند.
تحقیقات نشان میدهند که برای سلامتی و طول عمر، فواید مصرف برخی از آنتی اکسیدان های خوراکی مانند سبزیجات، چایها و مکملها به شرح زیر است:
کند شدن روند پیری در پوست، نسوج بدن، مفاصل، چشمها، قلب و مغز؛
داشتن پوستی سالمتر، جوانتر و درخشانتر؛
کاهش ریسک ابتلا به سرطان؛
افزایش سمزدایی در بدن؛
افزایش طول عمر؛
جلوگیری از بیماریهای قلبی و سکته؛
کاهش مشکلات شناختی مانند زوال عقل؛
کاهش ریسک مشکلات چشمی مانند آبمروارید و بیماری ماکولا (macular degeneration) که موجب از بین رفتن شبکیهی چشم میشود؛
همچنین آنتی اکسیدان ها برای جلوگیری از اکسیداسیون و فساد مواد غذایی به آنها افزوده میشوند.
چند آنتی اکسیدان معروف و منابع غذایی آن
لوتئین و زآگزانتین از مواد آنتی اکسیدانی هستند که در تخممرغ وجود دارند. این مواد آنتی اکسیدان باعث جلوگیری از بروز آبمروارید میشوند. از آنتی اکسیدانهای مهم بدن میتوان به ویتامین ای اشاره کرد.
ویتامین ث: نام دیگر این ویتامین، اسید اسکوربیک است که محلول در آب بوده و در تمامی مایعات بدن وجود دارد. به همین دلیل یکی از اولین خطوط دفاعی بدن است؛ ولی نمیتواند در بدن ذخیره شود؛ بنابراین باید به طور منظم و پیوسته میوه و سبزی مصرف کرد. نیاز روزانه آن ۶۰ میلیگرم است. دریافت ویتامین ث به مقدار بیش از ۲۰۰۰ میلیگرم در روز در بعضی افراد، اثرات جانبی مضری مانند ایجاد سنگ کلیه، تهوع و اسهال دارد. مهمترین منابع این ویتامین شامل مرکبات، فلفل سبز، کلم بروکلی، سبزیهای برگی شکل سبز، کیوی، کلم، طالبی، توتفرنگی، اسفناج و سیبزمینی میشوند.
ویتامین ای: ویتامینی محلول در چربی است که همراه با چربیها در کبد و سایر بافتهای بدن ذخیره میشود. ویتامین ای اثرات مهمی در بدن مانند تأخیر در پیری سلولها و درمان آفتابسوختگی دارد. نیاز روزانه آن در مردان ۱۵ واحد و در زنان ۱۲ واحد. منابع غذایی مهم ویتامین ای: دانههای روغنی، جوانه گندم، آجیل، دانهها، غلات سبوسدار، سبزیهای برگی شکل سبز هستند.
بتاکاروتن: پیشساز ویتامین آ است که در بدن تبدیل به ویتامین آ میشود. بررسی بیش از ۶۰۰ کاروتنوئید مختلف نشان دادهاست که بتاکاروتن (یکی از کاروتنوئیدهای مهم) سبزیها و میوههای سبز، زرد و نارنجی را از تخریب ناشی از نور خورشید حفظ میکند؛ بنابراین تصور میشود چنین اثری را نیز در بدن داشته باشد. مقدار معینی برای دریافت آن وجود ندارد. هویج، کدو تنبل، انواع کلم بروکلی، سیبزمینی شیرین، اسفناج، گوجهفرنگی، طالبی، هلو و زردآلو منابع غنی بتاکاروتن هستند. توجه شود که ویتامین آ، نقش آنتی اکسیدانی ندارد و دریافت مقادیر بالای آن برای بدن مسمومیت زا و خطرناک است.
سلنیم: این ماده معدنی مانع تخریب سلولهای بدن توسط مواد اکسیژن دار میشود؛ بنابراین از بروز سرطان جلوگیری میکند. بهتر است سلنیم لازم از طریق مواد غذایی دریافت شود. زیرا دریافت مقادیر بالای سلنیم از طریق مکملها برای بدن، سمی و خطرناک است. بهترین منابع غذایی شامل: ماهی، گوشت قرمز، غلات، حبوبات، تخممرغ، مرغ و سیر است. سبزیهایی که در خاکهای غنی از سلنیم، رشد میکنند، نیز منبع خوبی از سلنیم هستند.
ده مادهی غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدان ها میتوانند به سادگی به رژیم غذایی شما افزوده شوند. بر اساس امتیاز ORAC که توسط آزمایشگاه دادههای غذایی، مرکز تحقیقات تغذیهی انسانی بلتسویل (Beltsville) و سرویس تحقیقاتی کشاورزی آمریکا محاسبه میشود، برخی از غنیترین مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها بر اساس امتیازشان عبارتند از:
- زالزالک با ۲۵۰۰۰ امتیاز؛
- تمشک وحشی با ۱۴۰۰۰ امتیاز؛
- شکلات تلخ با ۲۱۰۰۰ امتیاز؛
- گردوی آمریکایی با ۱۷۰۰۰ امتیاز؛
- کنگر فرنگی با ۹۴۰۰ امتیاز؛
- تمشک با ۱۴۰۰۰ امتیاز؛
- لوبیا با ۸۴۰۰ امتیاز؛
- زغالاخته با ۹۵۰۰ امتیاز؛
- شاتوت با ۵۳۰۰ امتیاز؛
- گشنیز با ۵۱۰۰ امتیاز.
امتیاز ORAC در مواد غذایی ذکر شده بر اساس وزن است به این معنا که نیازی نیست مقادیر زیادی از این غذاها را مصرف کنیم. سایر مواد غذایی دارای آنتی اکسیدان که در فهرست بالا ذکر نشدهاند و منابع غنی از آنتی اکسیدان ها هستند و فواید بسیاری دارند شامل گوجهفرنگی، هویج، کدوحلوایی، سیبزمینی شیرین، انار، توتفرنگی، کلم، کلمبروکلی، انگور قرمز، کدو و ماهی سالمون وحشی هستند. سعی کنید روزانه حداقل سه تا چهار عدد از این خوراکیها را در برنامهی غذایی خود بگنجانید تا سالمتر بمانید.
۱۰ گیاه حاوی آنتی اکسیدان
در کنار غذاهای دارای آنتی اکسیدان، برخی گیاهان، ادویهجات و روغنهای خاصی که از گیاهان خوراکی گرفته میشوند نیز در بالا بردن ترکیبات آنتی اکسیدانی در بدن کمک شایانی میکنند. در اینجا فهرست دیگری از گیاهانی را که میتوانید برای بالا بردن ضریب ایمنی بدن خود در مقابل بیماریهای مختلف از آنها در رژیم غذاییتان استفاده کنید، مشاهده خواهید کرد. بسیاری از این گیاهان و ادویهجات به شکل روغن خوراکی در دسترس هستند. به دنبال روغنهای خالص با خاصیت درمانی بالا باشید زیرا سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند.
- میخک با ۳۱۴.۴۴۶ امتیاز ORAC؛
- دارچین با ۲۶۷.۵۳۷ امتیاز ORAC؛
- پونهی کوهی با ۱۵۹.۲۷۷ امتیاز ORAC؛
- زردچوبه با ۱۰۲.۷۰۰ امتیاز ORAC؛
- کاکائو با ۸۰.۹۳۳ امتیاز ORAC؛
- زیره ۷۶.۸۰۰ امتیاز ORAC؛
- جعفری (خشک) ۷۴.۳۴۹ امتیاز ORAC؛
- ریحان ۶۷.۵۵۳ امتیاز ORAC؛
- زنجبیل ۲۸.۸۱۱ امتیاز ORAC؛
- آویشن ۲۷.۴۲۶ امتیاز ORAC.
سایر گیاهان حاوی آنتی اکسیدان عبارتند از سیر، فلفلهندی و چای سبز، سعی کنید روزانه دو تا سه عدد از این گیاهان یا چایهای گیاهی را مصرف کنید.
۱۰ مکمل غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
توصیهی انجمن قلب آمریکا، کلینیک مایو (Mayo) و کلینیک کلیولند (Cleveland) این است که آنتیاکسیدانها را از انواع مختلفی از غذاها تأمین کنید. اگرچه همیشه حالت ایدهآل و معمولا مفیدتر این است که آنتی اکسیدان ها را از غذاها دریافت کنید اما مصرف برخی دیگر از انواع خاص آنتیاکسیدانها نیز که به شکل مکملهای غذایی موجودند سودمند است. هنوز بر سر این موضوع که مصرف مقادیر مشخصی از آنتی اکسیدان ها تا چه حد از بروز بیماریهای مختلف جلوگیری میکند، بحث و تردید وجود دارد. برخی محققان میگویند آنتیاکسیدانهایی مانند لوتئین و گلوتاتیون (glutathione) وقتی به شکل مکملها مصرف شوند، تأثیر بیشتری خواهند داشت، برای مثال برای جلوگیری از کاهش دید، دردهای مفاصل یا دیابت. اما سایر محققان این نتایج را قبول ندارند و میگویند مصرف مکملهای خاصی مانند ویتامین A یا C به مقدار زیاد میتواند زیانآور باشد.
بنابراین فقط به یاد داشته باشید که ممکن است مصرف مکملها گاهی مفید باشد اما به شما کمک نمیکند تا عمر طولانیتری داشته باشید. این بستگی به سبکزندگی و رژیم غذایی شما دارد و ما هرگز نباید از مکملها به عنوان رژیم غذایی و یک عادت همیشگی استفاده کنیم.
اگر سالم هستید و رژیم غذایی متنوعی دارید، نیازی به استفاده از مکملهای آنتی اکسیدانی ندارید، اما اگر با مشکلاتی مانند کاهش دید، بیماریهای قلبی یا دیابت مواجه شدهاید میتوانید از پزشکتان درخواست کنید تا میزان مشخصی از مکملهای حاوی آنتی اکسیدان را با توجه به نیازتان تجویز کند.
١. گلوتاتین (Glutathione)
گلوتاتین مهمترین آنتی اکسیدان موجود در بدن است زیرا در سلولها وجود دارد و به افزایش فعالیت سایر آنتی اکسیدان ها و ویتامینها کمک میکند. گلوتاتیتن یک پپتاید (peptide) است که ترکیبی از سه آمینو اسید مهم است که نقشی حیاتی در بدن دارند، از جمله کمک به جذب ویتامینها، تولید برخی آنزیمها، سمزدایی، هضم چربیها و از بین بردن سلولهای سرطانی.
٢. کورستین (Quercetin)
کورستین بهطور طبیعی در انواع توتها و سبزیجات موجود است و به نظر میرسد مصرف آن برای تمامی افراد بیخطر است. بیشتر تحقیقات صورت گرفته در این مورد نشان میدهند که مصرف مواد غذایی سرشار از کورستین یا مصرف آن به صورت مکملهای خوراکی کوتاهمدت، عوارض جانبی ندارد یا عوارض کمی دارد. مصرف آن تا ۵۰۰ میلیگرم، دو بار در روز و به مدت ۱۲ هفته برای از بین بردن التهابها یا مشکلات جسمانی شامل بیماریهای قلبی و عروقی، آلرژیها، عفونتها، خستگی مزمن و علائم مربوط به بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت، توصیه میشود.
٣. لوتئین (Lutein)
مصرف لوتئین برای چشم، پوست، شریانها، قلب و سیستم ایمنی بدن فواید زیادی دارد، اگرچه مواد غذایی طبیعی به نظر تأثیر بیشتری دارند و مصرف آنها کمخطرتر از مکملهاست. برخی شواهد نشان میدهند که افرادی که لوتئین بیشتری در رژیم غذاییشان موجود است، کمتر به سرطانهای سینه، رودهی بزرگ، دهانهی رحم و ریه مبتلا میشوند.
۴. ویتامین C
ویتامین C برای افزایش ایمنی بدن در مقابل سرماخوردگی، آنفولانزا و سرطان پوست و مشکلات چشمی مؤثر است.
۵. رسوراترول (Resveratrol)
رسوراترول ترکیبی فعال است که در کاکائو، انگور قرمز و توتهای سیاه مانند توتهای وحشی، تمشک، توت سیاه و تمشک آبی وجود دارد و یک آنتی اکسیدان بیوفلانوئید پلیفونیک است که توسط این گیاهان تولید میشود و برای مقابله با استرس، زخمها و عفونتهای قارچی، حفظ سلامت قلب، شریانها و … مفید است.
۶. آستاکسانتین (Astaxanthin)
آستاکسانتین در ماهی سالمون وحشی و کِریل (از سختپوستان دریاهای آزاد) موجود است و در کاهش لکههای پوستی، افزایش سطح انرژی بدن، کمک به سلامتی مفاصل و جلوگیری از بروز علائم اختلال بیشفعالی مؤثر است.
٧. سلنیوم (Selenium)
سلنیوم یک مادهی معدنی است که در خاک، غذاهای خاص و کمی نیز در آب موجود است و به ترشح غدد فوق کلیوی و تیروئید کمک میکند و از بروز مشکلات شناختی و بیماریهای قلبی نیز جلوگیری میکند، همچنین با انواع ویروسها مقابله میکند و خطر ابتلا به بیماریهایی مانند آسم را کاهش میدهد.
٨. روغن اسطوخودوس (Lavender Essential Oil)
روغن اسطوخودوس التهاب را کاهش میدهد و به روشهای مختلفی همچون تولید آنزیمهای حاوی آنتی اکسیدان مهمی چون گلوتاتین، کاتالاز (catalase) و سوپر اکسید دیسموتاز (superoxide dismutase) کمک شایانی به سلامتی بدن میکند.
٩. کلروفیل یا سبزینه (Chlorophyll)
کلروفیل برای سمزدایی و جلوگیری از بروز سرطانهای مختلف، از بین بردن اثرات مواد سرطانزا در بدن و محافظت از DNA در برابر سموم و استرس بسیار مفید است و در موادی مانند سبزیجاتِ برگ سبز، آبمیوههای پودری سبز و جلبکهای سبز-آبی وجود دارد.
۱۰. روغن کُندر (Frankincense Essential Oil)
روغن کندر از لحاظ کلینیکی، درمانی حیاتی برای انواع مختلف سرطان مانند سرطان سینه، مغز، رودهی بزرگ و پروستات است و توانایی تنظیم عملکرد اپیژنتیک سلولی را دارد که تأثیر مثبتی در تسریع درمان بر ژنها دارد. روغن کندر را سه بار در روز روی بدن (در ناحیه گردن) بمالید و سه قطره از آن را در ۲۸ گرم آب بریزید و ۳ بار در روز به عنوان یک طرح پیشگیری طبیعی از بیماریها مصرف کنید.
آیا مصرف آنتی اکسیدان ها عوارض جانبی دارد؟
به نظر میرسد مصرف مقدار زیاد مکملهای آنتی اکسیدانی مانند سایر مکملها، سودمند یا ضروری نیست، برای مثال در هنگام ورزش، مصرف اکسیژن توسط یک عامل بیش از ۱۰ برابر میشود، مصرف زیاد آنتی اکسیدانها ممکن است در بازیابی مناسب ورزش اختلال ایجاد کند. سایر پژوهشها نشان میدهند که مصرف دوز بالای مکملهای آنتی اکسیدانی در فواید ورزش برای قلب و عروق اختلال ایجاد میکند یا بر فعالیتهای ضدسرطانی طبیعی بدن اثر منفی میگذارد و تعادل مواد شیمیایی بدن و مواد غذایی را برهم میزند.
وقتی از مقابله با سرطان و بیماریهای قلبی صحبت میشود، به نظر میرسد که کل مبانینظری پزشکی پر از تناقض است، اگرچه برخی از تحقیقات انجامشده نشاندهندهی رابطهی مثبتی بین مصرف مکملهای آنتی اکسیدانی و کاهش ریسک ابتلا به بیماری هستند اما برخی دیگر چنین رابطهی مثبتی را تأیید نمیکنند. برای اینکه همیشه در امان باشید، به دستورالعمل پزشکتان عمل کنید و از او دربارهی وضعیت جسمی خود و اینکه به چه مکملی نیاز دارید، سؤال کنید. برای اینکه در آینده سالمتر باشید و رادیکالهای آزاد کمتری در بدنتان داشته باشید از دستورات زیر پیروی کنید:
- از مصرف آبهای حاوی آلایندههای زیستمحیطی اجتناب کنید؛
- در معرض مواد شیمیاییِ لوازم خانگی و محصولات آرایشی قرار نگیرید؛
- مصرف غذاهای آماده و فرآوری شده را کاهش بدهید؛
- مصرف آفتکشها را محدود کنید؛
- مصرف آنتیبیوتیکها و غذاهای هورمونی را محدود کنید؛
- از مصرف بیش از حد داروها اجتناب کنید؛
- از استرستان بکاهید؛
- روزانه ورزش ورزش کنید؛
- از روغنهای طبیعی، و سرد فشردهشده استفاده کنید (حرارت، چربیِ موجود در روغنهای تصفیه شده را اکسید میکند).
آن روی سکه در مورد آنتی اکسیدان ها
لینوس پاولینگ در سن ۳۰ سالگی، با تلفیق ایدههایی از شیمی و مکانیک کوانتومی، راه بنیادین سومی را پیشنهاد کرد که اتمها بر آن اساس در مولکولها کنار هم نگه داشته میشدند. بیست سال بعد، تحقیقات او درباره اینکه پروتئینها (قطعات سازنده تمام حیات) چگونه در کنار هم قرار میگیرند به فرانسیس کریک و جیمز واتسون کمک کرد تا ساختار دیانای را در ۱۹۵۳ کشف کنند.
سال بعد، به خاطر بصیرتهای پاولینگ درباره نحوه پیوند مولکولها با همدیگر جایزه نوبل شیمی به او اهدا شد. همانطور که نیک لین، متخصص زیستشیمی از کالج دانشگاه لندن، در کتاب اکسیژن سال ۲۰۰۱ خود مینویسد “پاولینگ … غول علم قرن بیستم بود، و کارهایش شیمی مدرن را پایهگذاری کرد”.
اما بعداً روزهای ویتامین ث از راه رسید. پاولینگ در پرفروشترین کتاب سال ۱۹۷۰ خود، چگونه طولانیتر زندگی کنیم و احساس بهتری داشته باشیم، استدلال میکند که چنین افزودنی میتواند سرماخوردگی را درمان کند. او روزانه ۱۸،۰۰۰ میلیگرم (۱۸ گرم) از آن را مصرف میکرد، که ۵۰ برابر مقدار مجاز پیشنهاد شده روزانه است.
در ویرایش دوم این کتاب، او آنفولانزا را به فهرست بیماریهای با درمان ساده افزود. هنگامی که اچآیوی در طول دههی ۱۹۸۰ در آمریکا شیوع پیدا کرد، او ادعا کرد که ویتامین ث میتواند آن را هم درمان کند.در سال ۱۹۹۲، ایدههای او در روی جلد مجله تایم تحت عنوان: “قدرت واقعی ویتامینها” عرضه شد. از آنها به عنوان درمان برای بیماریهای قلبی و عروقی، آب مروارید و حتی سرطان صحبت شده بود. مقاله ادعا کرده بود: “حتی از همه اینها مهمتر اینکه ویتامینها میتوانند از آسیبهای طبیعی سالخوردگی جلوگیری کنند”.
خرید و فروش مولتیویتامینها و دیگر مکملهای غذایی، همانند شهرت پاولینگ بسیار بیشتر شد.
اما آوازه علمی او به سوی دیگری رفت. به مرور زمان، ویتامین ث، و بسیاری از مکملهای غذایی دیگر، از پشتیبانی علمی بهرهمند نشدند. در حقیقت، پاولینگ با هر قاشق سرپری از مکمل که به آب پرتقال خود میافزود، به احتمال زیاد به جای کمک کردن به بدن خود به آن آسیب میزد. ثابت شده که ایدههای او نه تنها اشتباه بودند بلکه در نهایت خطرناک بودند.
پاولینگ نظریه خود را بر این واقعیت پایه گذاری کرده بود که ویتامین ث یک آنتیاکسیدان است، یعنی رشتهای از مولکولها که شامل ویتامین ای، بتاکاروتن و اسید فولیک است. تصور میشود که فواید آنها از این واقعیت ناشی میشود که آنها مولکولهای بسیار واکنشپذیری به اسم رادیکالهای آزاد را خنثی میکنند.
در ۱۹۵۴، ربکا گرشمن که آن زمان در دانشگاه روچستر نیویورک بود، برای اولین بار این مولکولها را به عنوان یک خطر محتمل شناسایی کرد – فکری که توسط دنهام هارمن، از آزمایشگاه دانر فیزیک پزشکی دانشگاه برکلی در سال ۱۹۵۶ توسعه پیدا کرد، و استدلال میکرد که رادیکالهای آزاد ممکن است باعث زوال، بیماری و در نهایت کهولت سلولی شوند.
در طول قرن بیستم، دانشمندان به شکل پیوستهای بر پایهی ایدههای او پیش رفتند و طولی نکشید که اقبال گستردهای پیدا کردند.
نحوهی کار آن اینگونه است. این روند با میتوکندری آغاز میشود، که موتورهای احتراق کوچکی درون سلولهای ما هستند. داخل پوسته درونی آنها غذا و اکسیژن به آب، دیاکسید کربن و انرژی تبدیل میشوند. این تنفس است، یعنی مکانیسمی که به تمام مجموعههای حیاتی نیرو میبخشد.
ماجرا این به این سادگی نیست. علاوه بر غذا و اکسیژن، جریان ممتدی از ذرات با بار منفی به نام الکترون هم لازماند. همانند یک جریان درونسلولی سرازیر که به مجموعهای از آسیابهای آبی نیرو میدهد، این جریان در میان چهار پروتئین حفظ میشود، که هر کدام در پوسته درونی این میتوکندری جاسازی شدهاند، و به تولید محصول نهایی نیرو میدهند: انرژی.
این واکنش به هر کاری که ما انجام میدهیم انرژی میدهد، اما یک روند ناکامل است. مقداری نشتی الکترون از سه تا از آسیابهای آبی سلولی وجود دارد که هر کدام قادر به واکنش دادن با اکسیژن مولکولهای مجاور هستند. نتیجهی این یک رادیکال آزاد است، یعنی یک مولکول اساسا واکنشی با یک الکترون آزاد.
رادیکال های آزاد به منظور به دست آوردن ثبات با ویران کردن ساختارهای اطرافشان، با جدا کردن الکترونها از مولکولهای حیاتی مانند دیانای و پروتئینها به منظور ایجاد تعادل در بار خودشان، انتقام میگیرند. هارمن و بسیاری دیگر فرض کردند که هرچند در مقیاس حیرتآور کوچکی، این تولید رادیکالهای آزاد میتواند عوارض بسیاری بر تمام بدن ما تحمیل کند و باعث جهشهای ژنتیکی شود که منجر به سالخوردگی و بیماریهای مرتبط با سن مانند سرطان شود.
مختصر اینکه اکسیژن نفس زندگی است، اما بالقوه میتواند ما را پیر و فرتوت کند و حتی منجر به مرگ شود.
اندکی پس از آنکه رادیکالهای آزاد به پیری و بیماری ربط داده شدند، آنها دشمنانی به نظر رسیدند که باید از بدنهایمان پاکسازی شوند. برای نمونه در ۱۹۷۲ هارمن نوشت: “ممکن است انتظار برود که کم کردن [رادیکالهای آزاد] در یک موجود زنده منجر به یک نرخ کاهنده در تخریب بیولوژیکی با همراهی افزایش سالهای زندگی سالم و مفید باشد. امید میرود که [این نظریه] منجر به آزمایش های پربار با هدف افزایش دادن طول عمر با سلامت انسان شود”.
او دربارهی آنتیاکسیدانها صحبت میکرد، مولکولهایی که الکترونها را از رادیکالهای آزاد میپذیرند و به این وسیله این تهدید را منتشر میکنند. و بذر آزمایشهایی که او امیدشان را داشت کاشته شد، پرورش داده شدند و در طول چند دهه بعدی تکرار شدند. اما ثمر کمی به بار آوردند.
برای نمونه در دههی ۱۹۷۰ و با ورود به دهه ۱۹۸۰ برای موشهای بسیاری -حیواناتی که در آزمایشگاهها از آنها استفاده می کنیم- آنتیاکسیدانهای مکمل مختلفی در رژیم غذایی یا از طریق تزریق مستقیم در جریان خونشان تجویز شدند. حتی برخی به شکل ژنتیک اصلاح شدند تا کد ژنتیکی برای آنتیاکسیدانهای خاص از موشهای آزمایشگاهی اصلاح نشده فعالتر باشد.
اگرچه روشها متفاوت بود اما نتایج تا حد زیادی مشابه بودند: زیاد بودن آنتیاکسیدانها نه آسیبهای سالخوردگی را تسکین میداد و نه از هجوم بیماری پیشگیری میکرد.
آنتونیو انریکز از مرکز ملی پژوهش قلب و عروق اسپانیا در مادرید میگوید: هرگز واقعا ثابت نشد که آنها طول عمر را افزایش میدهند، یا باعث بهبود عمر آدمی میشوند. موشها خیلی به مکملها اهمیت نمیدهند.
انسانها چطور؟ بر خلاف خویشاوندان پستاندار کوچکتر ما، دانشمندان نمیتوانند اعضای جامعه را به آزمایشگاهها ببرند و در حالی که هر عامل خارجی که میتواند در انتها نتایج را تحت تأثیر قرار دهد را کنترل میکنند، سلامت آنها را در طول دوران زندگیشان زیر نظر بگیرند. اما کاری که میتوانند بکنند این است که آزمایشهای بالینی دراز مدت ترتیب دهند.
قضیه بسیار ساده است. ابتدا گروهی از مردم با سن، مکان و شیوه زندگی مشابهی را پیدا کنید. در مرحله دوم آنها را به دو زیرگروه تقسیم کنید. یک نیمه مکملهایی را که علاقه به امتحانشان دارید دریافت میکنند، در حالی که بقیه یک قرص خالی – یک قرص قند، یک دارونما میگیرند. در مرحله سوم، و به شکل حیاتی برای پیشگیری از تبعیض غیرعمدی، تا پس از پایان آزمایش هیچ کس نمیداند که به هرکسی چه چیزی داده شده است؛ حتی آنهایی که بر این درمان نظارت میکنند. این شیوه که به نام یک آزمایش کنترل شده بیطرفِ مضاعف شناخته میشود، استاندارد طلایی پژوهشهای دارویی است. از دهه ۱۹۷۰ آزمایشهای بسیاری مانند این بودند که تلاش میکردند کشف کنند چه میزان مکمل آنتیاکسیدان برای سلامت و بقای ما لازم است. نتایج به هیچ وجه امیدبخش نیستند.
نتایج معکوس استفاده از آنتی اکسیدان ها!
برای نمونه در سال ۱۹۹۴ آزمایشی زندگی ۲۹،۱۳۳ نفر فنلاندی را در دههی پنجاه عمرشان زیر نظر گرفت. همه سیگار میکشیدند، اما فقط به بعضی از آنها مکمل بتاکاروتن داده شده بود. در این گروه بروز سرطان ریه ۱۶ درصد افزایش پیدا کرده بود.
نتیجهی مشابهی در زنان یائسه در آمریکا یافت شد. پس از ۱۰ سال مصرف هر روزه اسید فولیک (یک نوع ویتامین ب) خطر سرطان پستان آنها به نسبت زنانی که این مکمل را دریافت نمیکردند ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد.
اوضاع از این هم بدتر میشود. مطالعه بیش از ۱۰۰۰ نفر سیگاری سنگین که در سال ۱۹۹۶ منتشر شد ناگزیر تقریبا دو سال زودتر پایان داده شد. پس از تنها چهار سال استفاده از مکمل بتاکاروتن و ویتامین آ، ۲۸ درصد افزایش در نرخ سرطان ریه و یک افزایش ۱۷ درصدی در تعداد مرگها وجود داشت.
اینها اعداد ناچیز و بیاهمیتی نیستند. در مقایسه با دارونما (پلاسیبو)، هنگامی که این دو مکمل داده میشد هر سال ۲۰ نفر بیشتر میمردند. در طول چهار سال این آزمایش، این میزان برابر با ۸۰ مرگ بیشتر است. همانطور که نویسندگان در آن زمان نوشتند: “یافتههای فعلی دلایل کافی برای بازداشتن از مصرف مکمل بتاکاروتن و ترکیب بتاکاروتن و ویتامین آ ارائه میکند”.
ایدههای کشنده
البته این مطالعات قابل توجه داستان را به شکل کامل بازگو نمیکند. مطالعاتی وجود دارند که فواید مصرف آنتیاکسیدانها را نشان میدهند، به ویژه هنگامی که جمعیت نمونه به یک رژیم غذایی سالم دسترسی ندارند.
اما بنا بر یک بررسی از سال ۲۰۱۲ که نتیجه ۲۷ آزمایش بالینی ارزیابی تأثیر آنتیاکسیدانهای مختلف را ثبت کرده بود، وزن شواهد به نفعشان نیست.
تنها هفت مطالعه گزارش کردند که استفاده از مکملها منجر به نوعی از خواص سلامتی مکملهای آنتیاکسیدان میشود که شامل کاهش خطر بیماری عروق قلبی و سرطان پانکراس است. ده مطالعه هیچ فایدهای ندید – مانند این بود که به همه بیماران قرص قند داده باشند (البته که این طور نبود). ۱۰ مطالعه دیگر باقی مانده بود که بسیاری از بیماران را در وضعیت قابل اندازهگیری بدتری پس از تجویز آنتیاکسیدان یافتند، که شامل افزایش بروز بیماریهایی مانند سرطانهای ریه و پستان بود.
انریکز میگوید: “این نظریه که [مکمل] آنتیاکسیدان درمانی معجزهآسا است کاملا کنار گذاشته شده است”. لینوس پاولینگ تا حد زیادی از اینکه نظریههای خودش میتوانند کشنده باشند ناآگاه بود. در ۱۹۹۴ پیش از انتشار تعداد زیادی از آزمایشهای بالینی در مقیاس وسیع، او به خاطر سرطان پروستات مرد. مطمئنا ویتامین ث نوشدارویی که او سرسختانه تا آخرین نفس ادعا میکرد نبود. اما آیا باعث بالاتر رفتن مخاطره میشد؟
ما هرگز با اطمینان نخواهیم دانست. اما با توجه به آن چند مطالعه که آنتیاکسیدانهای بیش از اندازه را با سرطان مرتبط کردهاند، مطمئنا دور از ذهن نیست. برای نمونه یک مطالعهی منتشر شده در سال ۲۰۰۷ از مؤسسه ملی سرطان آمریکا دریافته است که احتمال مرگ از سرطان پروستات مردهایی که مولتیویتامین مصرف میکردند در مقایسه با آنهایی که مصرف نمیکردند، ۲ برابر بیشتر است. و در سال۲۰۱۱ مطالعه مشابهی بر ۳۵،۵۳۳ مرد سالم دریافت که مصرف مکملهای ویتامین ای و سلنیوم سرطان پروستات را ۱۷ درصد افزایش داده بود.
از زمانی که هارمن نظریه بزرگ خود را درباره رادیکالهای آزاد و پیری مطرح کرد، جدایی شسته و رفته آنتیاکسیدانها و رادیکالهای آزاد (اکسیدانها) رو به زوال گذاشته و مشمول مرور زمان شده است.
آنتیاکسیدان تنها یک نام است و نه یک تعریف مشخص از طبیعت. ویتامین ث، مکمل مورد علاقه پاولینگ، را در نظر بگیرید. در اندازه صحیح، ویتامین ث رادیکالهای آزاد با بار بسیار را با پذیرش الکترونهای آزادشان خنثی میکند. این یک شهید مولکولی است که با گرفتن ضربهها به خودش از همسایگی سلولی خود حفاظت میکند.
اما با پذیرش یک الکترون، ویتامین ث خودش به یک رادیکال آزاد تبدیل میشود که قادر به آسیب رساندن به پوستههای سلولی، پروتئین و دیانای است. همانطور که شیمیدان غذایی ویلیام پورتر در سال ۱۹۹۳ نوشت: “[ویتامین ث] حقیقتا یک ژانوس دو سر است، یک دکتر جکیل و آقای هاید، ترکیب متناقضی از آنتیاکسیدانها”.
خوشبختانه در شرایط عادی آنزیم ردوکتاز ویتامین ث میتواند ویژگی آنتیاکسیدانی ویتامین ث را برگرداند. اما اگر ویتامین ث بسیار زیادی وجود داشته باشد که این به سادگی نتواند تولید را ادامه دهد چه؟ این گونه سادهسازی یک بیوشیمی پیچیده خودش مشکلساز است، اما آزمایشهای بالینی بالا چند نتیجه محتمل را ارائه میکنند.
تفرقه بینداز و حکومت کن!
آنتیاکسیدانها یک روی تاریک دارند. و با شواهد رو به افزایشی مبنی بر این که خودِ رادیکالهای آزاد برای سلامت ما ضروری هستند، حتی روی خوب آنها همیشه مفید نیست.
ما حالا میدانیم که رادیکالهای آزاد اغلب به عنوان پیام رساننده مولکولی استفاده میشوند که سیگنالها را از یک منطقه سلول به منطقه دیگر ارسال میکنند. در این نقش، نشان داده شده است که آنها هنگامی که یک سلول رشد میکند، هنگامی که به دو سلول تقسیم میشود و هنگامی که میمیرد، قدرتشان تغییر میکند. رادیکالهای آزاد در هر مرحلهای از زندگی یک سلول، حیاتی هستند.
بدون آنها، سلولها ممکن است به شکل غیر قابل کنترلی به رشد و تقسیم ادامه دهند. کلمهای برای این وضعیت وجود دارد: سرطان.
ما همچنین ممکن است بیشتر در معرض عفونتهایی از بیرون باشیم. هنگامی که از جانب یک باکتری یا ویروسِ ناخواسته تحت فشار هستیم، رادیکالهای آزاد به شکل طبیعی به تعداد بیشتری تولید میشوند و به عنوان یک بوق خاموش برای سیستم ایمنی ما عمل میکنند. در پاسخ، سلولهای پیشتاز پدافند ایمنی ما – ماکروفاژها و لنفوسیتها- شروع به تقسیم و عملیات اکتشافی دربارهی مشکل میکنند. اگر این یک باکتری باشد، آن را، مانند پک من که یک شبح آبی را میخورد، قورت میدهند.
این در دام افتاده است اما هنوز نمرده است. برای تغییر آن، رادیکالهای دیگر یک بار دیگر به عمل فراخوانده میشوند. آنها داخل سلول ایمنی، برای کاری که به خاطر آن بدنام اند استفاده میشوند: برای آسیب رساندن و کشتن. مزاحم متلاشی میشود.
از ابتدا تا انتها یک واکنش ایمنی سالم بستگی به این دارد که رادیکالهای آزاد برای ما و درون ما وجود داشته باشند. همانطور که ژائو پدرو مگلائس و جورج چرچ متخصصان ژنتیک در ۲۰۰۶ نوشتند: “همان طور که آتش خطرناک است و با اینحال انسان نحوه استفاده از آن را یاد گرفته است، اکنون به نظر میرسد که سلولها مکانیسمها را برای کنترل و استفاده [از رادیکالهای آزاد] تکامل دادهاند“.
به عبارت دیگر آزاد سازی خودمان از رادیکالهای آزاد با آنتیاکسیدانها فکر خوبی نیست. انریکز میگوید: شما بدن را در مقابل برخی عفونتها بی دفاع رها خواهید کرد.
خوشبختانه بدن شما سیستمی دارد تا بیوشیمی درونی شما را در حد امکان پایدار نگه دارد. برای آنتیاکسیدانها، این عموما شامل تصفیه کردن هر چیز اضافهای از خون به ادرار برای دفع است. کلوا ویلانووا از مؤسسه پلیتکنیک ملی مکزیتو سیتی در یک ایمیل میگوید: “آدمها به توالت میروند”.
لین میگوید: “ما در متعادل کردن چیزها عالی هستیم بنابر این اثر [استفاده از مکملها] هر کاری که بکنید ملایم است، که باید برای آن سپاسگذار باشیم”. بدنهای ما برای متعادل کردن خطر اکسیژن از همان زمانی که اولین میکروبها شروع به استنشاق این گاز سمی کردند انتخاب شده اند. ما نمیتوانیم میلیاردها سال تکامل را با یک قرص ساده تغییر دهیم.
هیچ کس انکار نخواهد کرد که ویتامین ث برای یک سبک زندگی سالم حیاتی است، همانطور که تمام آنتیاکسیدانها چنین اند، اما اگر توصیههای پزشک را دنبال نکنید، وقتی گزینه رژیم غذایی سالم در اختیارتان هست، این مکملها به ندرت پاسخ یک زندگی طولانی خواهند بود. ویلانووا میگوید: “تجویز آنتیاکسیدان تنها هنگامی موجه است که کمبود واقعی یک آنتیاکسیدان خاص مشهود باشد. بهترین گزینه برای دریافت آنتیاکسیدانها از طریق غذاست چون حاوی ترکیبی از آنتیاکسیدانهایی است که با هم کار میکنند”.
لین میگوید: “به طور کلی نشان داده شده که رژیمهای غذایی سرشار از میوهها و سبزیجات برای شما خوب هستند. همیشه نه، اما به طور کلی توافق وجود دارد که این گونه است”. هرچند اغلب فواید چنین رژیم غذایی به آنتیاکسیدانها نسبت داده شده اما ممکن است این فواید برخواسته از یک تعادل سالم پرو-اکسیدانها و دیگر ترکیباتی باشد که نقششان هنوز کاملا درک نشده است.
پس از دههها رمزگشایی از بیوشیمی بیقاعده رادیکالهای آزاد و آنتیاکسیدانها، صدها هزار داوطلب، و میلیونها پوند صرف شده در آزمایشهای بالینی، بهترین نتیجهای که دانش قرن بیست و یکم برای ارائه کردن دارد، در کلاس درس یک دانشآموز هم یافت میشود: پنج میوه روزانهی خود را بخورید.
منبع :
https://www.chetor.com
گل نسترن درختچه کوچکی است با ارتفاع حداکثر 3 متر و برگ هایی شامل پنج تا هفت برگچه دندانه دار که به شکل بیضی نوک تیز بوده و گل ها به رنگ های گلی (قرمز کم رنگ)، سفید مایل به گلی و یا سفید هستند. از میوه گل نسترن به عنوان غنی ترین منبع ویتامینC یاد شده که 20برابر لیمو ویتامینC دارد.
این گل زیبا و خوش عطر سرشار از خواص دارویی است که علاوه بر آن رب مخصوص خوراکی نیز از آن تهیه می شود که می تواند جایگزین رب انار جهت استفاده در غذاها باشد؛ در ذیل به معرفی این گل و خواص آن می پردازیم.
گل نسترن یا dog rose با نام علمی rosa canina که در کتابهای قدیمی به نام نسرین، نسترن و نستر نیز نامیده شده، درختچه کوچکی است که در حاشیه جنگلها، چاهها و گودالهای آب می روید؛ نهنج گل پس از رشد به جسم کوزه مانند و قرمزرنگی تبدیل می شود و قسمت داخلی آن الیاف ظریف و باریکی دارد که میوه های فندقه ای درون کوزه را در بر می گیرد، گل نسترن در اکثر نقاط ایران به طور خودرو می روید و قسمت مورد استفاده این گل، کوزه های مذکور است که به هیپس مشهورند.
میوه گل نسترن حاوی ویتامین c است
استفاده از میوه گل نسترن (R. canina hips) در قرون وسطی رواج داشت و زمانی میان عامه مردم برای بیماریهای قفسه سینه مصرف می شد؛ میوه این گل که به آن میوه گل سرخ یا رز نیز گفته می شود، منبع طبیعی ویتامین C است که موجب کاربرد گسترده آن در مکمل های ویتامین طبیعی، چای و محصولات متنوع دیگر از جمله سوپ و مارمالاد شده است؛ اگرچه این محصولات، به لحاظ تاریخی، مکمل غذایی به شمار می آمدند اما به عنوان داروی ملین و ادرارآور نیز مصرف شده اند.
پیش تر، میوه رز به عنوان نوشیدنی مغذی برای کودکان همچنین به منظور طعم دهنده در چای و مربا استفاده می شد.
ترکیبات میوه گل نسترن
میوه تازه گل نسترن (میوه گل سرخ) حاوی 5/0 تا 7/1 درصد ویتامین C است که ترکیبی از آسکوربیک اسید و هیدروآسکوربیک اسید است؛ میزان ویتامین C میوه خشک موجود در بازار، ممکن است مختلف باشد، در آزمایشی که با روش رنگ سنجی و تین لایه کروماتوگرافی انجام گرفت، مشخص شد کاهش ویتامین C بستگی به مقدار خرد کردن و ذرات این میوه دارد به عنوان مثال در صورتی که میوه فقط نصف شود، میزان ویتامین C موجود در آن پس از یک سال و نیم نصف می شود، در حالی که اگر خرد شود، پس از شش ماه صددرصد ویتامین C آن از بین می رود.
در بعضی منابع از میوه گل سرخ به عنوان غنی ترین منبع ویتامین C یاد شده است؛ مرکبات 50 میلی گرم، کلم بروکلی خام و کیوی حدود 100 میلی گرم، بعضی سبزیجات مناطق گرمسیری 200 تا 300 میلی گرم، میوه گل سرخ 1250 میلی گرم، آسرولا 1000 تا 2330 میلی گرم و مارجون 3150 میلی گرم در هر صد گرم ویتامین C دارند؛ میوه این گل 20 برابر لیمو ویتامین C دارد.
میوه گل نسترن یا همان میوه گل سرخ همچنین حاوی ویتامین های A1 ،B1 ،B2 ،B3 و K است؛ از دیگر ترکیبات این میوه، پکتین (11 درصد)، تاتن ها (2 تا 3 درصد)، اسید سیتریک و اسید مالیک، فلاونوئیدها، رنگدانه های زرد و قرمز مخصوصاً کاروتنوئیدها، وانیلین، اسانس و قندها را می توان نام برد.
داروشناختی و اثرات مهم میوه گل نسترن
ویتامین C یک مکمل غذایی است و به عنوان ضد اسکوربوتیک مصرف می شود؛ برای جبران کمبود این ویتامین می توان از میوه این گل استفاده کرد؛ متأسفانه چون ممکن است مقدار زیادی از ویتامین C هنگام خشک کردن یا تهیه محصول از میوه گل نسترن از بین برود، مقداری ویتامین C مصنوعی به این محصولات اضافه می شود که روی بسته بندی آنها ذکر نمی شود؛ در صورتی که میوه این گیاه به صورت تازه مصرف شود، دارای مقدار زیادی ویتامین است که مستقیماً جذب بدن می شود، میوه این گل، ادرارآور و مسهل است و از آن برای کاهش تشنگی، کاهش التهاب معده و نیز به عنوان طعم دهنده و همچنین، تهیه مربا استفاده می شود. مسهل بودن این گیاه به خاطر اسید مالیک، اسید سیتریک، گلوکوزیدهای پورگاتیو، مانند مولتی فلورین A و B و پکتین موجود در آن است.
سمّیت و عوارض جانبی میوه گل نسترن
مصرف خوراکی میوه این گل، هیچ گونه مسمومیتی ایجاد نمی کند و 100 گرم از آن حاوی بیش از 1200 میلی گرم ویتامین C است؛ مصرف مقادیر کم آن هیچ عارضه ای در بر ندارد و در مورد مصرف مقدار زیاد و طولانی آن هم گزارشی ارائه نشده است؛ در کتب اروپایی، مانند کمیسیون E، عوارض مصرف مقدار زیاد این میوه ناشناخته گزارش شده است.
البته کارگرانی که به طور مداوم در معرض میوه های گل نسترن هستند، ممکن است دچار حساسیت و مشکلات تنفسی شوند؛ بعضی از این عوارض در واقع، حساسیت نیستند بلکه پرزهای ریز میوه گل هستند که مانند پشم شیشه به روی پوست تحریکات مکانیکی پوستی ایجاد می کنند.
طریقه و میزان مصرف میوه گل نسترن
1 تا 3 قاشق میوه خردشده را در آب جوش ریخته و 15 تا 20 دقیقه بگذارید به همان حال بماند؛ سپس آن را صاف و مصرف کنید؛ این مقدار را می توان روزی سه بار تکرار کرد و میزان مصرف می تواند بر حسب وزن تا روزی 12 گرم باشد.
مهم ترین خواص میوه گل نسترن
ضد درد، ضد اسهال، آنتی اکسیدان، ملیّن، ادرارآور، کاهش دهنده قند خون، مسهل، مهارکننده لیپواکسیژناز، مقوی اعصاب و ضد کرم و طبع آن گرم و خشک است.
سرشار از ویتامین ث است و میوه خشک آن را بیش از یک سال نمی توان نگه داری کرد.
در دوران نقاهت از دمکرده میوه این گیاه استفاده شود؛ برای جوشانده میوه این گیاه را نباید زیاد جوشاند.
برای ناراحتی های لثه و درد دندان از جوشانده این گیاه مزمزه شود؛ برای رفع حالت سستی در بدن از جوشانده میوه این گیاه بنوشند.
برای درمان التهاب کلیه از جوشانده میوه این گیاه استفاده می شود و برای درمان یبوست از مربای گل نسترن استفاده شود.
برای درمان ورم مثانه از دمکرده میوه این گیاه استفاده می شود؛ میوه این گیاه سرشار از کلسیم است.
دمکرده میوه این گیاه تصفیه کننده خون است؛ جهت برطرف کردن غم و اندوه 10 گرم میوه این گیاه را در 300 سی سی آب سرد به مدت 3 ساعت خیسانده سپس حرارت داده تا به جوش آید، 15 دقیقه دم کرده روزی 3 فنجان بنوشند.
برای درمان اسهال و اسهال خونی 20 گرم میوه این گیاه را در 500 سی سی آب سرد به مدت 3 ساعت خیسانده سپس حرارت داده تا به جوش آید 15 دقیقه دم کرده روزی 3 فنجان بنوشند.
برای درمان تپش قلب 10 گرم میوه نسترن را به مدت 3 ساعت در 300 سی سی آب سرد خیسانده سپس با حرارت ملایم جوش آورده 5 دقیقه جوشانده 15 دقیقه دم کرده روزی 3 فنجان بنوشند.
برای درمان حبس البول 10 گرم میوه نسترن را در 300 سی سی آب جوش 15 دقیقه دم کرده قبل از هر غذا یک فنجان بنوشند.
برای درمان نرمی استخوان و کمبود ویتامین ث یک کیلو میوه نسترن را با 300 گرم نبات کوبیده سپس با 2 لیتر آب مخلوط نموده به مدت 15 روز در یک محل گرم گذاشته سپس صاف نموده قبل از غذا یک فنجان بنوشند.
برای درمان ورم چرکی کلیه از جوشانده و دمکرده میوه نسترن استفاده شود و برای درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا از دمکرده میوه نسترن استفاده شود.
برای دفع سنگ کلیه 15 گرم میوه نسترن را ابتدا خرد کرده در 300 سی سی آب سرد جوشانده 15 دقیقه دم کرده قبل از غذا یک لیوان بنوشند.
برای درمان سنگ کیسه صفرا از جوشانده یا دمکرده میوه نسترن میل شود.
جوشانده میوه نسترن دفع کننده کرم معده است؛
ضماد گل نسترن التیام دهنده زخم است.
بوی بد بدن را دفع می کند؛ آنهایی که عرق زیاد می کنند و بوی بد می گیرند باید تن خود را بعد از حمام کردن با دم کرده گل و برگ نسترن آبکشی کنند.
خونریزی از سینه را بند می آورد؛ بی خوابی را برطرف می کند؛
انقباض ماهیچه های معده را برطرف می کند و معده را تقویت می کند.
سرعت جریان خون را در پوست زیاد کرده و باعث لطافت پوست می شود؛ برای ترمیم شکستگی استخوان و رفع ورم مقعد، ضمادی از برگ این گیاه درست کرده و روی قسمت شکستگی یا تورم قرار دهید.
چون گل نسترن شیرین است، حشرات را به خود جذب می کند مخصوصاً حشره مخصوصی به نام سای نیپس Cynips که در نیش زدن، برجستگی های کوچکی پوشیده از تار و به رنگ سبز مایل به قرمز در آن به وجود می آورد که به نام «بِدِگار» Bedegar معروف است که خواص طبی مهمی دارد مخصوصاً برای بیماران مسلول، تقویت کننده بوده و مانع عرق کردن می شود همچنین مقدار آلبومین در ادرار را کم می کند؛ بدگار اثر آرام کننده اعصاب نیز دارد.
برای تهیه عرق نسترن، یک چهارم لیوان از عرق نسترن را با یک لیوان آب مخلوط کرده، سپس آن را شیرین کنید؛ از این شربت می توانید چند لیوان در روز بنوشید.
منبع : http://namnak.com
نام علمی انبه : Mangifera indica
نحوه استفاده : برگ، گل، میوه و هسته آن مصارف خوراکی دارند
انبه درختی است زیبا که ارتفاع آن تا 10 متر می رسد . منشا آن هند و مالزی و برمه می باشد ولی هم اکنون در تمام مناق استوایی و حاره کشت می شود . این درخت از 4000 سال پیش وجود داشته است .
برگهای این درخت نیزه ای شکل ، گلهای آن زرد یا قرمز رنگ و بصورت خوشه ای وجود دارد . میوه آن که منگو نیز نامیده می شود بیضوی شکل و دارای طعمی مطبوع وشیرین بوده و دارای هسته ای نسبتا بزرگ است . این میوه در اوائل ماه می می رسد و تا اوائل سپتامبر موجود است .
انبه رسیده از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک و نارس آن سرد و خشک است . میوه نارس آن تولید کننده بلغم و سودا در بدن می باشد .
گفته میشود در طب چینی از انبه برای درمان اسهال و تعریق زیاد استفاده میکردند. همچنین گفته میشود انبه از طریق کمک به تجزیه پروتئین و چربی به هضم غذاهای سنگین و چرب کمک میکند. پزشکان چینی معتقدند که انبه به آرامش و تمرکز فکر و آرام کردن افکار کمک میکند.
فشار خون بالا
از آنجا که انبه منبع غنی پتاسیم است مصرف آن برای افراد مبتلا به فشار خون بالا بسیار مناسب است. به دنبال یک سری تحقیقات علمی، محاسبه شده است که دریافت 2300 تا 3100 میلیگرم پتاسیم در روز میتواند به کاهش فشار خون کمک کند تا حدی که میزان مرگ و میر ناشی از این عارضه را تا 25 درصد کاهش میدهد.
کم خونی
خطر بروز کم خونی در میان افراد غیر گوشتخوار خصوصاً در مورد زنانی که فاقد ذخائر آهن هستند بسیار بالا است. از این رو مصرف منابع گیاهی آهن به همراه مواد غذایی که به جذب آهن کمک میکنند ضروری است. ویتامین C و بتا کاروتن موجود در این میوه هر دو از موادی هستند که به جذب آهن کمک میکنند. تصور میشود که بتا کاروتن با تشکیل کمپلکسی با آهن، آن را به صورت محلول در روده نگه میدارد و مانع از اثر مواد شیمیایی گیاهی مانند فیتاتها در کاهش جذب آهن میشود.
سرطان دهانه رحم
انبه دارای آنتیاکسیدانی به نام بتاکریپتوزانتین است. مطالعه بر روی 15000 زن به مدت 15 سال نشان میدهد که سطح بالای بتاکریپتوزانتین در خون با کاهش قابل توجه خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم مرتبط است. بنابراین زنان با افزایش دریافت منابع غنی بتاکریپتوزانتین مانند انبه میتوانند خود را نسبت به این نوع سرطان محافظت کنند.
عفونت و تومور
رژیم غنی از منابع غذایی بتاکاروتن میتواند به تقویت سیستم ایمنی خصوصاً در سالمندان کمک کند. تحقیقات نشان میدهند که به دنبال دریافت مکمل بتاکاروتن فعالیت برخی سلولهای سیستم ایمنی افزایش مییابد. از آنجا که انبه منبع غنی این رنگدانه آنتیاکسیدان است میتواند فعالیت سلولهای ایمنی را در برابر عفونتها، ویروسها و رشد تومورها افزایش دهد
خواص مغز هسته انبه
این میوه دارای هسته بزرگی است که در وسط آن مغز آن قرار درد که بجای مغز بادام می توان از آن در شیرینی جات استفاده کرد .
مغز هسته این میوه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است .
1-خوردن مغز هسته اسهال را برطرف می کند .
2-برای معالجه سرماخوردگی مصرف می شود .
3-سرفه های سخت را درمان می کند .
4-درمان کننده بواسیر خونی است .
5-خانم هائیکه دچار خونریزی از رحم می باشند و یا بین دو عادت ماهیانه خون ریزی دارند برای رفع آن باید از مغز این میوه استفاده کنند .
6-مغز هسته این میوه کرم کش و ضد اسهال است .
7-برای تسکین آسم و تنگی نفس مفید است .
8-ضد استفراغ است .
دیگر خواص درخت انبه
1.گل این درخت سرد و خشک است و اسهال را رفع می کند .
2.اگر شکوفه این درخت را خشک کرده و هر روز حدود 3 گرم آنرا با 10 گرم شکر بخورند انزال زودرس را معالجه می کند .
3.صمغ این درخت را با روغن و آبلیمو مخلوط کنید برای ناراحتی های پوست مفید است .
4.برای برطرف کردن ریزش مو ، آب برگهای این درخت را روی سر بمالید .
5.برای تقویت دندان و لثه دم کرده برگ درخت انبه را مضمضه کنید .
مضرات انبه
هضم این میوه برای بعضی از افراد سخت است و ممکن است ایجاد خارش و دمل نمائید . اگر انبه ایجاد نفخ بکند باید آنرا با زنجبیل خورد .
منبع :
www.akairan.com
دانشمندان شواهد جدیدی را گزارش کرده اند که بیان می دارد نوشیدن قهوه ممکن است به پیشگیری از دیابت* کمک کند و نیز کافئین ممکن است ماده تشکیل دهنده ای باشد که تا حد زیادی مسئول این اثر است. یافته های آن ها در میان اولین مطالعات حیوانی برای نشان دادن این ارتباط آشکار، در مجله کشاورزی و شیمی مواد غذایی ACS دیده می شود.
Fumihiko Horio و همکارانش می گویند که مطالعات گذشته نشان داده که نوشیدن قهوه به طور منظم ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد. این بیماری میلیون ها نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر می گذارد و در سراسر جهان در حال افزایش است. با این حال، کمی از آن شواهد که از مطالعاتی که برای انجام تحقیقات بر روی حیوانات آزمایشگاهی استفاده می شود نمی تواند بر روی انسان انجام شود.
دانشمندان یک گروه از موش های آزمایشگاهی که برای مطالعه پیرامون دیابت استفاده می شوند را با آب و یا قهوه تغذیه کردند. مصرف قهوه موجب جلوگیری از توسعه قند خون بالا شد و نیز حساسیت به انسولین در موش را بهبود بخشید و در نتیجه آن خطر ابتلا به دیابت کاهش یافت. به علاوه مصرف قهوه موجب علائمی از دیگر تغییرات مفید در کبد چرب و التهاب adipocytokines می شود که به کاهش خطر ابتلا به دیابت مربوط می گردند. دانشمندان می گویند مطالعات بیش تر آزمایشگاهی نشان داد که کافئین ممکن است “یکی از ترکیبات ضد دیابت موثر در قهوه” باشد.
مطالعات دیگری در این زمینه در هلند صورت گرفته است. محققان هلندی اعلام کردند نوشیدن قهوه که میلیونها نفر به هنگام برخاستن از خواب صبحها به آن می پردازند، ممکن است خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد. دانشمندان در آمستردام گفتند، ترکیبات موجود در قهوه به سوخت و ساز قند در بدن کمک میکند. از این رو موجب کاهش خطر دیابت میشود که ۱۳۰ میلیون نفر در جهان به آن مبتلا هستند. طبق گفته Rob Van Dam از دانشگاه آمستردام، ” این اولین مطالعه و پژوهشی است که نشان میدهد نوشیدن قهوه میتواند برای دیابت نوع دوم مفید باشد.” فرقی نمیکند قهوه به صورت کاپوچینو ، اسپرسو یا نسکافه باشد، قهوه حاوی مواد معدنی است مانند منیزیم، پتاسیم و دیگر مواد مغذی که فواید درمانی فراوانی دارند. Van Dam و همکارانش نمیدانند کدام یک از ترکیبات قهوه مؤثر هستند یا این ترکیبات چگونه علیه دیابت فعالیت میکنند، اما وقتی مصرف قهوه را با خطر دیابت بزرگسالان ( نوع دوم ) بررسی کردند، دریافتند هر قدر افراد، بیشتر قهوه مینوشند، خطر ابتلا آنها به بیماری دیابت کمتر است. افرادی که ۷ فنجان یا بیشتر در روز قهوه مینوشیدند ۵۰ درصد کمتر احتمال داشت به دیابت مبتلا شوند. نوشیدن چندین فنجان کمتر، تأثیر کمتری داشت. طبق گفته Van Dam برای اکثر افراد بد نیست که مقدار متعادلی قهوه بنوشند. “اما این یافته جدید باید با مطالعات و پژوهش های دیگر تأیید شود و صرفاً رسیدن به این یافته جدید به این معنی نیست که افراد باید مقدار زیادی قهوه در روز بنوشند. ” طبق گفته Van Dam مطالعات نشان دادهاند که افراط در نوشیدن قهوه میتواند میزان کلسترول و خطر پوکی استخوان را افزایش دهد یا فرد را نسبت به بیماری های استخوان آسیب پذیرتر و حساستر کند. اگر دانشمندان در مورد ترکیبات فعال قهوه ، اطلاعات بیشتر داشتند، میتوانستند نوعی قهوه درست کنند که ترکیبات مفید بیشتر و ترکیبات مضرّ کمتری داشته باشد.
تحقیقات دیگری نشان داده است که قهوه به علت دارا بودن مواد ضد التهابی و آنتی اکسیدان می تواند به کاهش خطر ابتلاء به سرطان کمک کند. همچنین نوشیدن قهوه باعث تسریع عبور بازمانده های غذایی از لولۀ گوارش شده و از این طریق در کاهش سرطان کولون موثر است. با همۀ موارد خوبی که در مورد قهوه ذکر شد ، نباید فراموش کرد که مصرف قهوه نمی تواند جایگزین مصرف سبزیجات و میوه های تازه شود. باید توجه کنید که افرادی که دچار سوزش معده یا رفیلکس هستند نباید قهوه بخورند، همچنین اگر مشکل خوابیدن دارید از خوردن قهوۀ کافئینه بپرهیزید. توجه داشته باشید که قهوه های غیر فوری (دم کردنی) دارای مقدار بیشتری آنتی اکسیدان هستند اما نباید جایگزین مصرف انواع توت، بقولات، خشکبار و میوه و سبزیجات تازه شوند زیرا این مواد دارای مقدار قابل توجهی آنتی اکسیدان، ویتامین ، ترکیبات محافظتی و فیبرهای غذایی می باشند.
*دیابت یک بیماری مزمن است که در اثر کمبود انسولین حاصل میشود. دیابت نوع دوم از طریق ناتوانی در تولید انسولین کافی یا ناتوانی در کاربرد انسولین بطور مناسب حاصل میشود. افراد مبتلا به دیابت نوع دوم نمیتوانند انسولین کافی تولید کنند و از اینرو به تزریق روزانه انسولین نیاز دارند. اضافه وزن یک عامل خطرناک بسیار معمول و قابل اجتناب در ایجاد بیماری دیابت است.
منبع : ترجمه از ساینس دیلی |
یوگا ورزشی جسمی و روانی (فکری) میباشد که در شبه قاره هند و توسط هندوها به وجود آمدهاست. ریشه یابی دقیق این ورزش که توسط چه شخصی و دقیقاً چگونه بوجود آمده کمابیش ناممکن است. چرا که تاریخ شکل گیری یوگا به سالهای بسیار دور برمی گردد.
رژیم غذایی در سلامت انسان بسیار اهمیت دارد. در یوگا سه نوع رژیم غذایی وجود دارد که عبارتند از: راجاسی، تاماسی و ساتویک رژیم غذایی راجاسی شامل غذاهای غیر گیاهی و پر انرژی می باشد. رژیم غذایی تاماسی ترکیبی از راجاسی و ساتویک می باشد. به معنی غذاهای غیر گیاهی و گیاهی و البته پر ادویه. این رژیم غذایی افراد را کم حوصله و پرخاشگر می کند. اما رژیم غذایی ساتویک گیاهی ا ست و برای چاشنی آن از کمی ادویه هم استفاده می شود. این رژیم غذایی مورد توصیه یوگی ها می باشد. این رژیم غذایی گوارشی آسان را به ارمغان می آورد. احساس سبکی و تعادل به وجود می آید و تعادل هورمونی بدن در حد مطلوب نگه داشته می شود.
یوگا فواید و ویژگیهای گستردهای دارد. توجه کنید که اگر این ورزش به طور مرتب و از سنین پایین (کودکی) شروع و پیگیری شود، فواید آن چند برابر خواهد شد. از فواید یوگا میتوان به نکات زیر اشاره کرد:
انعطاف پذیری
برخی افراد تصور می کنند که این ورزش شبیه ژیمناستیک است و چون آنها مسن و دارای اندام نامتناسب و یا عضلات خشک هستند، نمی توانند تمرینات یوگا را انجام دهند. اما حقیقت این است که شما هرگز برای بهبود انعطاف پذیری بدن پیر نیستید. برخی تمرینات یوگا با کشش مناسب عضله همراه هستند. این تمرینات موجب آزاد شدن اسید لاکتیک تولید شده در عضلات می شوند و سبب خشکی، فشار، درد و خستگی می گردند. همچنین یوگا حرکات مفاصل را افزایش داده و موجب افزایش لغزندگی مفاصل و بهبود حرکات بدن می شود. یوگا تنها عضلات را تقویت نمی کند بلکه موجب قوی شدن همه بافت های نرم بدن از جمله رباط ها، تاندون ها و بافت های اطراف ماهیچه می شود. صرف نظر از سطح تمرینات، فواید این ورزش در مدت کوتاهی پدیدار می شود. در یک مطالعه مشخص شد که بعد از 8 هفته از شروع تمرینات 35 درصد بهبودی در انعطاف پذیری تنه و شانه ها مشاهده می شود.
قدرت
برخی تمرینات این ورزش قدرتی بوده و به بهبود توانایی عضلات کمک می کنند. حرکات ایستاده موجب افزایش قدرت عضله پشت ران و عضلات شکم می شوند.
به بهبود حالت بدن کمک می کند
با افزایش انعطاف پذیری و قدرت، حالت بدن بهتر می شود. یکی دیگر از مزایای یوگا افزایش آگاهی بدن است. به این معنی که در صورت خمیده شدن و قوز کردن، شما سریع متوجه حالت بدن شده و آن را اصلاح می کنید.
یوگا، تمرکز و خلق وخو
بهبود توانایی تمرکز و خلق وخو از مزایای این ورزش به شمار می رود. افرادی که یوگا کار می کنند اغلب خوشحال به نظر می رسند و تمرکز ذهنی خوبی دارند.در تحقیقات اخیر، اثرات یوگا بر افسردگی مورد مطالعه قرار گرفته اند. این اثرات مثبت به دلیل افزایش سطح اکسیژن مغز در نتیجه تمرینات یوگا است.
تنفس را بهبود می بخشد
به دلیل تنفس عمیق در حین تمرینات یوگا، ظرفیت ریه و توانایی ورزش افزایش می یابد، اثرات آدرنالین (هورمون استرس) خنثی می شود و در نتیجه موجب تمدد اعصاب وریلکسیشن می گردد. اما یوگا شامل تمرینات هوازی مانند دویدن و دوچرخه سواری نیست.
کاهش استرس و افزایش آرامش
حتی پس از اولین جلسه کلاس ، شما قادرید کم شدن استرس را حس کنید. برخی تمرینات شامل تکنیک های مدیتیشن است که موجب تنفس عمیق، تسلط بر ذهن و توقف صدای ذهن که معمولا به دلیل استرس ایجاد می شود، می گردد. خصوصیت ضد استرس یوگا یک پاسخ بیوشیمیایی است. کاهش کاتکول آمین ها (هورمون هایی که در پاسخ به استرس و توسط غدد آدرنال یا فوق کلیوی تولید می شوند) و کاهش سطح واسطه های عصبی از جمله دوپامین، نور اپی نفرین و اپی نفرین در نتیجه تمرینات یوگا ، موجب احساس آرامش می شود.
در برخی تحقیقات به ارتباط بین یوگا و افزایش هورمون اکسی توسین اشاره شده است. این هورمون به نام هورمون اعتماد وارتباط مشهور است وموجب افزایش آرامش و بهبود ارتباط با دیگران می شود
فواید برای قلب
یوگا موجب کاهش فشار خون و آرام شدن ضربان قلب می شود که برای بیماران مبتلا به پرفشاری خون، بیماری های قلبی- عروقی و سکته یک اثر درمانی به شمار می رود. در مطالعات بیوشیمیایی، از یوگا به عنوان یک عامل آنتی اکسیدان یاد شده است که موجب کاهش کلسترول و تری گلیسرید خون و همچنین تقویت سیستم ایمنی می شود.
اثرات بر بیماری ها
اثرات درمانی یوگا به خوبی مشخص شده اند. این ورزش موجب بهبود بیماری های مزمن از جمله آسم، کمر درد، التهاب مفاصل، بی خوابی و MS می شود.
سایر مزایای
- تقویت در دقت و تمرکز و یادگیری و حافظه
- تقویت تفکر و روشن بینی و امیدواری
- تقویت قدرت تخیل و خلاقیت
- تقویت اعتماد به نفس و مثبت گرایی
- تقویت قابلیت هماهنگی ذهنی با فیزیکی بدن (کنترل بهتر بدنی)
- تقویت اعتقاد (اعتقاد به خالق هستی با برانگیختن قدرت اندیشه و آرامش)
- کند شدن روند پیری
- ارتقای سطح انرژی
انجام یک ساعت یوگا در روز باعث کاهش فشار خون می شود( 8 دسامبر 2016 )
از هر 3 آمریکایی 1 نفر جز افرادی است که همواره دارای “فشار خون بالا” بوده است. یک مطالعه جدید نشان می دهد انجام یک ساعت یوگا در روز فشار خون را کاهش می دهد و می تواند از بالاتر رفتن فشار خون بیماران مبتلا به “فشار خون بالا” جلوگیری کند. مراکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) تخمین می زند که 75 میلیون بزرگسال آمریکایی دارای فشار خون بسیار بالا هستند که Hypertension نیز نامیده می شود.
hypertension یک عامل خطر برای بیماری های قلبی و سکته مغزی است. که به عنوان فشار خون سیستولیک به میزان 140 میلی متر جیوه در هر گرم (میلی متر جیوه) و بالاتر، و یا فشار خون دیاستولیک 90 میلی متر جیوه یا بالاتر تعریف شده است.
بیش از 1 نفر در هر 3 آمریکایی مبتلا به prehypertension هستند که شرایطی است که در آن فشار خون بالاتر از حد طبیعی (“فشار خون بالا”) است، اما نه آن قدر بالا که در محدوده فشار خون بسیار بالا قرار بگیرند. prehypertension به عنوان فشار خون سیستولیک بین 120-139 میلی متر جیوه یا فشار خون دیاستولیک 80-89 میلی متر جیوه تعریف شده است. بیماران مبتلا به “فشار خون بالا” در دراز مدت در معرض ابتلا به فشار خون بسیار بالا هستند مگر اینکه شیوه زندگی خود را بهبود بخشند. با توجه به مطالعه ارائه شده در شصت و هشتمین کنفرانس سالانه انجمن قلب هند (CSI)، یوگا می تواند فواید سلامتی غیر منتظره ای برای بیماران مبتلا به “فشار خون بالا” داشته باشد.
مطالعه اثرات یوگا در بیماران مبتلا به “فشار خون بالا (prehypertension)”
محققان به سرپرستی دکتر Ashutosh Angrish – متخصص قلب و عروق در بیمارستان Sir Gangaram در دهلی نو هند – اثر یوگای هاتا را بر فشار خون در 60 بیمار مبتلا به “فشار خون بالا” مورد بررسی قرار دادند.آن ها شرکت کنندگان را به دو گروه 30 نفره تقسیم کردند. یک گروه علاوه بر ایجاد تغییرات در شیوه زندگی معمولی، یوگای هاتا را به مدت 3 ماه انجام دادند، در حالی که گروه کنترل دوم فقط تغییر در شیوه زندگی داشتند. شرکت کنندگان به مدت 1 ماه روزانه 1 ساعت یوگا همراه یک مربی انجام دادند. سپس بیماران در 2 ماه باقی مانده با همان میزان قبل اما این بار در خانه یوگا تمرین کردند.
تغییر در شیوه زندگی متعارف شامل ورزش های هوازی، رژیم غذایی و ترک سیگار بوده است. تحت این شرایط بیماران سالم در نظر گرفته شده اند. بیمارانی با سن متوسط 56 سال در گروه یوگا و 52 سال در گروه کنترل دوم. گروه یوگا شامل 16 زن و 14 مرد بود در حالی که گروه کنترل متشکل از 17 زن و 13 مرد. در گروه یوگا متوسط پایین ترین فشار خون در طی یک دوره 24 ساعت 130/80 میلی متر جیوه و 127/80 میلی متر جیوه در گروه کنترل بود.تمرین یوگا شامل asanas – حالت گیری های فیزیکی که گاهی اوقات حرکات کششی نیز شامل می شود – و همچنین pranayama – که تمرینات کنترل تنفس است – می شد.
یوگا موجب کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به “فشار خون بالا” می شود
محققان دریافتند که یوگا به طور قابل توجهی می تواند کاهش فشار خون را به همراه آورد. هر دو مورد فشار خون دیاستولیک 24 ساعته و فشار خون دیاستولیک شبانه به میزان 4.5 میلی متر جیوه کاهش یافتند. فشار متوسط شریانی 24 ساعته نیز حدود 4.9 میلی متر جیوه کاهش یافت. در مقایسه دو گروه، در گروه کنترل تغییر قابل توجهی در فشار خون نشان داده نشد. اگر چه این میزان کاهش کوچک به نظر می رسد، دکتر Angrish توضیح می دهد که این نتایج می تواند از نظر بالینی بسیار معنی دار باشند چرا که حتی کاهش 2 میلی متر جیوه در فشار خون دیاستولیکی پتانسیل این را دارد که خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را 6 درصد و خطر ابتلا به سکته مغزی و حملات گذرای مغزی را 15 درصد کاهش دهد. دکتر Shirish Hiremath در CSI جوانان را به انجام یوگا برای راحتی و فواید آن تشویق می کند و می گوید ” یوگا قسمتی از سنت هندیان است و مزایای اثبات شده ای دارد. انجام آن راحت است و به دلیل این که تعداد زیادی از جوانان هند دچار “فشار خون بالا” هستند، یوگا می تواند یک راه مناسب در بهبود سلامت کلی کشور ایفا کند. یوگا می تواند پاسخ صحیح مورد نظر برای افراد در معرض خطر باشد.”
۵ حرکت یوگا که هر ورزشکاری به آن نیاز دارد
1- دست مخالف، پای مخالف
این حرکت برای گرم کردن لگن، شانه ها و عضلات شکم بسیار مفید است. همچنین در این حرکت تنفس را با حرکت هماهنگ می کنید که برای انجام حرکات سریع بسیار ضروری است. به مدت 2 تا 4 دقیقه انجامش دهید.
برای انجام این حرکت ابتدا به پشت روی زمین دراز بکشید، دستها به بالای سر کشیده شود و پاها نیز به طرف پایین. کمی که در این حالت ماندید پایین کمر را به طرف زمین فشار دهید و عضلات شکم را درگیر کنید. اجازه دهید سر روی زمین بماند و سپس دست راست و پای چپ را بالا بیاورید تا جایی که انگشتان دست راست انگشتان پای چپ را لمس کند. البته لمس انگشتان پا توسط انگشتان دست در بهترین حالت رخ می دهد و اگر چنین اتفاقی نیفتاد ایرادی ندارد به انجام حرکت ادامه دهید. برای سمت مخالف نیز تکرار کنید.
2- لانج چرخشی
این حرکت در حالی که به کشیده شدن عضلات چهار سر و افزایش چرخ کمر کمک می کند قدرت پاها را نیز افزایش می دهد.
چرخش و انعطاف میان تنه در تمام ورزش ها بسیار مهم است و می توانید با بهبود آن بدنی ورزیده تر برای خود بسازید. از دیگر مزایای حرکت لانج چرخشی این است که به حفظ تعادل کمک می کند. تعادل نه تنها در طول مسابقات ورزشی بلکه در حین انجام بسیاری از حرکات نیز به کمکتان می آید.
بایستید و پاها را به عرض ران ها باز کنید. دو کف دست را روبروی خود روی یکدیگر قرار دهید، نوک انگشتان رو به بالا باشد. سپس پای چپ را یک گام جلوی خود قرار دهید طوری که کفِ پای راست کمی بالا بیاید و تنها قسمت انگشتان پا روی زمین بماند. حالا بدن را به سمت چپ بچرخانید طوری که آرنج دست راست روی زانوی سمت چپ بیاید. این حرکت را در جهت مخالف نیز تکرار کنید.
3- حرکت پلنک و رساندن زانو به آرنج
انجام حرکت پلنک به خودی خود باعث تقویت قدرت شکم و فلکسورها می شود. اما اضافه کردن حرکت رساندن زانو به آرنج عمق تقویت عضلات شکم را افزایش می دهد و همچنین مچ دست ها را نیز تقویت خواهد کرد. تقویت عضلات شکم کمر را حمایت می کند. داشتن میان تنه ای قوی لازمه پیشرفت ورزشکاران است.
برای انجام این حرکت ابتدا به حالت پلنک روی زمین قرار بگیرید. مچ دست ها درست زیر شانه ها قرار بگیرند و دست ها را بکشید. پاها به عرض ران ها باز شود و پشت سرتان قرار بگیرد. حالا به صورت همزمان دست راست را از زمین بردارید و کمی به طرف عقب بیاورید و زانوی پای چپ را به سمت آرنج دست راست بیاورید طوری که کمی یکدیگر را لمس کنند. همین حرکت را برای سمت دیگر نیز تکرار کنید.
4- سگ رو به پایین به همراه پدال زدن پاشنه ها
این حرکت یوگا باعث می شود عضلات جلوی شانه عمیقا باز شوند، عضلات دو سر، گردن و ستون فقرات نیز کشیده شوند. تمام این حرکات برای دویدن و تغییر جهت مفید هستند. پدال زدن با پاشنه های پا باعث کشش همسترینگ، آشیل ها، عضلات ساق پا و باسن می شود.
برای شروع روی دست ها و زانوها بیایید. مچ دست ها را درست زیر شانه ها قرار دهید و زانوها نیز درست زیر ران ها قرار بگیرند. سپس آرنج را بکشید و بالای کمر را کاملا در حالت آسوده قرار دهید. انگشتان دست را کاملا باز کنید و با کف دست و انگشتان به زمین فشار بیاورید و ران و باسن را به عقب ببرید طوری که سر بین دو دست قرار بگیرد. حالا در حالت سگ رو به پایین قرار گرفته اید و باید پدال زدن با پاشنه ها را شروع کنید. برای پدال زدن وزن را روی نوک انگشتان یکی از پاها بیاورید و زانو را به سمت جلو ببرید طوری که فقط پاشنه یکی از پاها بالا بیاید. به همین شکل ادامه دهید.
5- حرکت قورباغه
این حرکت را باید به مدت 3 دقیقه نگه دارید تا عضلات کشاله ران و عضلات داخلی ران آزاد شوند. برای پیشگیری از آسیب دیدگی عضلات داخل ران باید باز شوند چون توقف ها و چرخش های ناگهانی ورزشکار ممکن است ایجاد مشکل کند. همچنین این حرکت برای زانوها نیز مفید است و باعث می شود در برابر فشار قوی تر شود.
برای انجام این حرکت ابتدا روی زانوها بنشینید و سپس به سمت جلو بدن را بکشید. دستها مستقیم به سمت جلو و موازی از یکدیگر کشیده شوند. با جلو رفتن بدن زانوها را از یکدیگر باز کنید طوری که جهتشان به سمت خارج بدن باشد. باید از زانو تا دستها در بدن احساس کشش کنید.
نویسنده: نیکی چاوانل
سایت دکتر کرمانی
ترجمه از
ترک کردن خوردن قهوه می تواند کار سختی باشد. چرا که لذت خاصی در نشستن در یکی از کافه های مورد علاقه تان و سفارش یک اسپرسو کف آلود با طراحی زیبای انجام شده روی کف آن است که در حالی که شما جرعه جرعه آن را میل می کنید با دقت مراقب این هستید تا هنر زیبا و چشم نواز روی آن را بهم نزنید و این لذت ویژه در چیز دیگری وجود ندارد. و البته فراموش نکنیم که یک فنجان قهوه در زمان استراحت میان روزی می تواند انرژی و انگیزه مضاعفی در ما ایجاد کند. اما، واقعیت این است که گاهی اوقات قهوه باعث یک استراحت فکری هم برای همه ما می شود. اما نگران نباشید! اینکه شما برای مدتی در حال ترک مصرف کافئین هستید به آن معنا نیست که شما باید لاته ارزشمند و عزیزاتان را کنار بگذارید. یک ویژگی خاص در لاته وجود دارد که می تواند روز شما را به یک روز شگرف آور و جادویی تبدیل کند! و اما خوشبختانه، دیگر این فقط اسپرسوها نیستند که لاته دارند.
لطفاً لاته صورتی من را بیاورید!
لاته صورتی؟! بله… صورتی! یک لاته بدون کافئین, چشم نواز و همیشه همراه و صورتی رنگ برای اولین بار در برنامه سلامتی پر رونقی در استرالیا اختراع شد و از آن پس به برنامه های سلامت در ایالات متحده هم ورود پیدا کرد. در حالی که در نگاه اول این معجون ممکن است هم رنگ شربت سینه به نظر برسد، اما شما می توانید مطمئن باشید که اسپرسو صورتی شما در واقع از آب چغندر تشکیل شده است.
چغندر برای سلامتی بسیار مفید است. رنگ قرمز پر طراوت آن اثباتی بر این موضوع است که چغندر سرشار از آنتی اکسیدان قوی می باشد. همچنین با توجه به محتوای اکسید نیتریک بالای چغندرها, آن ها به عنوان یک راه برای کاهش فشار خون شناخته شده اند. در واقع، نشان داده است که نوشیدن یک پیمانه از معجون چغندر می تواند فشار خون را به اندازه 10 میلی متر جیوه برای مدت بیست و چهار ساعت کاهش دهد. چغندر این کار را با شل کردن عروق خونی و در نتیجه بهبود جریان خون انجام می دهد. علاوه بر این ها، تصور می شود که چغندر کبد را قوت می بخشد که همین امر موجب کمک به کبد در سم زدایی و پاکسازی بدن می شود. به عنوان موارد دیگر می توان به پایین آورنده قند خون, انرژی بخشی، جلوگیری از التهابات، کمک به هضم راحتتر غذا، محافظت از پیری زود رس و تقویت قوای جنسی اشاره کرد.
این مزایای قابل توجه چغندر زمانی بیشترین و موثر ترین عملکرد خود را دارند که چغندر به صورت خام آب گیری شود.
در اینجا محتویات یک فنجان چغندر خام آورده شده است:
• 58 واحد کالری
• 13 گرم کربوهیدرات
• 2 گرم پروتئین
• تامین 15% ویتامین A
• تامین 2٪ کلسیم
• تامین 11٪ از ویتامین C
• تامین 6٪ آهن
همچنین، چغندر منبع خوبی از فولیک اسید، منگنز، تیامین، ریبوفلاوین، ویتامین B-6، اسید پانتوتنیک، کولین، بتائین، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس و سلنیوم است.
نگران نباشید، همه این موارد گفته شده باعث نمی شوند تا لاته شما مزه ای مثل سوپ های روسی قدیمی بدهد. در حقیقت این معجون بسیار مقوی و شیرین نیز می باشد. خودتان در خانه با این دستور غذایی ساده و پایه ای یک معجون چغندر را امتحان کنید:
لاته صورتی چغندر
یک دوم قاشق چای خوری پودر چغندر (یا نصف آب یک چغندر کوچک)
یک پیمانه شیر غیر لبنی گرم شیرین نشده
یک قاشق غذاخوری عسل خام (اختیاری)
نصف قاشق چای خوری دارچین و یا زنجبیل
آب / پودر چغندر را با عسل و دارچین مخلوط کنید. به آرامی آن را به مقادیر کم در شیر گرم اضافه کنید و به هم بزنید. و حالا معجون سلامتیان را جرعه جرعه میل نمایید. نوش جان!
فواید دیگر
کاهش مشکلات قلبی
این سبزی حاوی خواص ضدالتهابی فوق العاده ای است و برای افرادی که از مشکلات قلبی رنج می برند مفید است.
مقابله با رادیکال های آزاد
چغندر حاوی آنتی اکسیدان های قوی مانند بتالائین ها و پولیفنول ها است که اثرات مضر رادیکال های آزاد را خنثی می کند. بالا بودن رادیکال های آزاد در بدن باعث پیری زودهنگام سلول ها و افزایش خطر بیماری هایی مانند سرطان می شوند.
مقابله با سرطان
آب چغندر با رشد سلول های بدخیم که عامل سرطان هستند مقابله می کند. نتایج بررسی های متعدد نشان می دهد که آب چغندر باعث کاهش رشد تومورها بخصوص در پانکراس، سینه و پروستات می شود.
افزایش مقاومت بدن
ورزشکاران زیادی هستند که قبل از شروع مسابقه از این نوشیدنی استفاده می کنند. چون آب چغندر باعث افزایش قدرت ریوی می شود. نتایج بررسی ها نشان می دهند که چغندر قرمز باعث بهبود 16 درصدی راندمان ورزشکاران می شود. در نتیجه اگر اهل ورزش هستید از این نوشیدنی غافل نشوید.
بهبود گوارش
آب چغندر به هضم برخی مواد غذایی کمک کرده و حالت سنگین شدن معده را کاهش می دهد. این سبزی قرمز رنگ مفید همچنین برای افزایش اشتهای افرادی که دوره نقاهت بیماری را می گذرانند نیز مفید است.
بهبود عملکرد غده تیروئید
بروز گواتر به دلیل میزان کم ید بدن است. این مشکل با مصرف مواد غذایی حاوی ید مانند چغندر و همچنین سیر درمان یا بهتر کنترل می شود.
کاهش روند پیری
چغندر علاوه بر اینکه مغز را در سلامت نگه می دارد باعث کاهش روند پیری سلول ها و بخصوص سلول های پوست و دیگر ارگان های بدن می شود. با نوشیدن آب چغندر به التیام سریع زخم ها و جراحات کمک کرده و از بروز زودهنگام چین و چروک پوستی پیشگیری خواهید کرد.
مقابله با التهاب
چغندر حاوی ترکیبی به نام «بتائین» است که سلول ها را در برابر استرس و هر نوع تورمی مقاوم می کند. این ترکیب از اعضای بدن در برابر بیماری های محافظت کرده و اثرات بعد از عمل جراحی را کاهش می دهد.
درمان کم خونی
چغندر قرمز درمانی مناسب برای مقابله با کم خونی محسوب می شود. چون حاوی میزان زیادی اسیدفولیک و آهن است.
آب چغندر برای مقابله با احتباس آب در بدن
آب چغندر برای افرادی که دچار ادم (ورم) می شوند و یا از احتباس آب در پاها رنج می برند مفید است. چون این گیاه مفید سرشار از پتاسیم و میزان اندکی سدیم است و این مسئله باعث دفع مازاد آب بدن از طریق ادرار می شود.
مفید برای این بیماری ها
افرادی که از بیماری هایی مانند نقرس، اسیداوریک بالا، کم ادراری یا اولیگوری و سنگ کلیه (به غیر از سنگ هایی که به دلیل مازاد اگزالات کلسیم تشکیل می شوند) مفید است. آب چغندر باعث افزایش حجم ادرار شده و مایعات و ترکیبات مضری مانند اوره یا اسیداوریک را دفع می کند.
تصفیه کننده خون
آب چغندر خواص تصفیه کنندگی دارد و باعث تحریک عملکرد کلیه ها، روده ها و کبد می شود. به این ترتیب به دفع سموم، مدفوع، ادرار و هر نوع ضایعات دیگری از بدن کمک می کند.
باعث لاغری می شود
چغندر حاوی کالری کمی بوده و احساس سیری ایجاد می کند. می توانید از آن به صورت رنده شده در سالادهایتان استفاده کنید. با این کار ساده فیبر زیادی دریافت می کنید که به رفع یبوست و همچنین کاهش وزن کمک زیادی می کند.
برای سلامت خانم های باردار و جنین
میزان بالای اسیدفولیک موجود در چغندر باعث رشد خوب جنین در هفته های اول بارداری می شود. این نوشیدنی برای مادر و جنین مفید است. البته توصیه می شود بعد از زایمان نیز خانم ها به مصرف چغندر ادامه دهند تا از انتقال برخی بیماری ها به نوزاد پیشگیری شود. به تدریج که نوزاد بزرگتر می شود بهتر است چغندر وارد برنامه غذایی وی شود تا کودک از برخی کمبودها دور مانده و سالمتر بماند.
ترجمه از
در حالی که روز به روز تعداد میوههایی که خاصیت ضد سرطانی دارند، افزایش مییابد، دانشمندان آناناس را نیز جزء میوههای ضد سرطان طبقهبندی کردهاند. این در حالی است که تاثیر این میوه در مورد افزایش کارایی سیستم ایمنی بدن از دیرباز شناخته شده بود و پزشکان همواره توصیه میکنند که بیماران پس از عملهای جراحی یا دچار شدن به بیماریهای عفونی آناناس مصرف کنند. آنزیم بروملین موجود در آناناس به طور معجزه آسایی موجب تسریع ترمیم زخم و جراحات و حتی کبودی پوست میشود. دانشمندان معتقدند که این ترکیب خاصیت آنزیمی داشته و موجب افزایش جریان خون در ناحیه مجروح میگردد؛ به علاوه از تجمع خون در یک ناحیه که سیاهی و کبودی را به همراه دارد جلوگیری میکند.محققان ۱۶۰ زنی که موقع زایمان به روش اپیزیوتومی شدند را مورد بررسی قرار دادند. این خانمها به مدت ۳ روز بعد از زایمان و هر روز ۴ مرتبه به میزان ۴۰ میلیگرم بروملین دریافت کردند. محققان مشاهده کردند که درد، تورم و التهاب در این خانمها به میزان ۹۰ درصد کاهش یافته است. محققان معتقدند که این آنزیم بعد از جراحی دندان، بینی، پا و یا جراحی آب مروارید هم موثر است.
آب آناناس سرشار از آنتی اکسیدان ها از جمله ویتامین C می باشد. آنتی اکسیدان ها با از بین بردن رادیکال های آزاد از بدن در برابر سرطان محافظت می کنند. رادیکال های آزاد به طور مداوم در حال حمله به سلول ها و تلاش برای تخریب بافت سلولی می باشند. حمله رادیکال های آزاد به سلول های بدن باعث تخریب بیرونی سلول ها یا حتی تخریب DNAA داخل سلول می شود که همین امر علت اصلی بسیاری از سرطان ها است. با مصرف آب آناناس در واقع آنتی اکسیدان بیشتری را وارد بدن خود کرده و از بروز برخی انواع سرطان جلوگیری می کنید. از سوی دیگر، به عقیده متخصصان مصرف آناناس و دریافت آنزیم بروملین میتواند یک درمان مکمل برای مقابله با سرطان باشد. نتایج بررسیهای آزمایشگاهی نشان میدهد که بروملین میتواند از رشد تومورهای سرطانی جلوگیری کند. نتایج پژوهش های محققان آمریکایی نشان میدهد این ترکیب گیاهی به بدن کمک میکند تا با شناسایی سلولهای سرطانی با آنها مقابله کند. در واقع آنزیم بروملین به سیستم ایمنی بدن قدرت کافی برای مقابله با سرطان را میبخشد. این خاصیت آناناس به ویژه در مورد سرطان سینه، ریه، روده بزرگ، تخمدان و سرطان پوست به اثبات رسیده است.
آثار دیگر آنزیم بروملین آناناس در بدن :
فابرین نام نوعی پروتئین ارگانیک است که باعث انعقاد خون میشود. وجود این ترکیبات در خون مانع از گردش خون شده و در نتیجه امکان دارد باعث ایجاد لختههای خونی شود؛ اما آنزیم بروملین موجود در آناناس قادر است که این پروتئین را حل کرده و جریان خون را روان سازد. در این صورت است که خون بهخوبی به تمام ارگانهای بدن میرسد، فعالیت قلب کنترل میشود، رگهای خونی باز شده و از تشکیل لختههای خونی جلوگیری میشود. به عقیدهی محققان تأثیر این ترکیب با اثرات آسپرین قابل مقایسه است. البته منظورمان این نیست که داروی آسپرین خود را کنار گذاشته و آناناس را جایگزین کنید. شما میتوانید از این میوه برای ارتقای سلامت قلب خود استفاده کنید.
اگر در هضم غذا مشکل دارید یا دچار گاز معده و غیره هستید لازم است که به تغذیهتان اهمیت ویژهای بدهید. اگر تغذیهی متعادلی دارید ولی از این مشکلات رنج می برید، احتمالاً بدنتان به میزان کافی آنزیمهای گوارشی ترشح نمیکند. آنزیم بروملین باعث تقویت عملکرد دستگاه گوارش شده و به بدن کمک میکند تا بهخوبی مواد غذایی تجزیه شده و جذب شود.برای مثال با مصرف آب آناناس روند تجزیه و گوارش برخی پروتئین ها مانند پروتئین های موجود در گوشت قرمز که به کندی تجزیه شده و در فرآیند هضم غذا مشکلاتی ایجاد می کنند، تسریع می شود. هنگامی که آب آناناس می خورید، اگر کمی زردچوبه به آن بزنید کمک زیادی به هضم غذا می کند.
آناناس قادر است که تأثیر داروهای ضد آرتریت را افزایش دهد. البته توصیه میکنیم که نظر پزشکتان را در این خصوص جویا شوید. بروملین هم خانوادهی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی است که معمولاً برای بیماران مبتلا به آرتریت تجویز میشوند. البته بیشترین تجمع بروملین در ساقه آناناس است و نه در میوه آن. شما میتوانید بروملین را بهصورت کپسولهایی که در داروخانهها به فروش میرسند مصرف کنید. مصرف این داروها نیز (با مشورت پزشک) میتوانند به تسکین دردهای آرتریت کمک کنند.
بروملین موجود در آناناس قادر است که ترشحات بینی، سینوزیت یا برونشیت را روان کرده و باعث دفع آنها شود. نتایج پژوهشها نشان میدهد افرادی که به مدت ۶ روز بروملین دریافت کردهاند ۸۳ درصد راحت تر توانستهاند از شر التهابهای مجاری تنفسی خلاص شوند. این آنزیم عکس العمل سیستم ایمنی را کاهش داده در نتیجه از میزان التهابات می کاهد. این ماده برای مقابله با آسیب دیدگی ها و ورم مفاصل بسیار مفید است. اگر شما مبتلا به بیماری ورم مفاصل هستید، پس باید آب آناناس را یکی از نوشیدنی های محبوب خود کنید. آب آناناس یک داروی ضد التهاب طبیعی است. شاید بهترین مزیتش این است که عوارض جانبی نامطلوب که داروهای ضد التهاب دارد را ندارد. برای چند برابر کردن خاصیت این آنزیم توصیه میشود که از میوهی آناناس و با شکم خالی استفاده کنید. اگر زمانی که از خواب بیدار میشوید و احساس سنگینی و تورم در پاها و احتباس آب میکنید میتوانید چند برش آناناس یا آب آناناس طبیعی میل کنید. خواهید دید که بعد از مدتی احساس بهتری خواهید داشت.
گفتنی است آناناس حاوی کربوهیدرات ، پروتئین ، چربی و آب است . همچنین کلسیم، فسفر، آهن، منیزیم، پتاسیم، سدیم و منگنز از دیگر املاح و مواد معدنی تشکیل دهنده آناناس به شمار میآیند. آناناس منبع غنی از ویتامین C بوده و حاوی ویتامین A و B1 و B2 است.
منبع:
شفا آنلاین
نو آورد
ما با مواد لبنی ای چون ماست،خامه،پنیر و… آشنایی داریم. اما این بار قصد داریم شما را با مواد دیگری آشنا کنیم : آب ماست و آب پنیر. هنگامی که ماست یا پنیر تهیه می کنید شاید متوجه آب زرد رنگی شده باشید و آن را دور ریخته باشید. این ماده در واقع سرم یا قسمت مایع شیر است. زمانی که شیر بریده می شود به دو قسمت مایع و جامد تبدیل می شود که این قسمت مایع، همان آب ماست یا پنیر است. معمولا موقع درست کردن پنیر یا ماست خانگی از این ماده بسیار تولید می شود و افراد بی خبر از مزایای آن : مواد معدنی و انواع ویتامینها، آن را دور می ریزند و به بخش جامد که حاوی اسید لاکتیک و پروتئین هاست، اکتفا می کنند. املاح موجب در آب ماست و آب پنیر برای برخی افراد ضروری است و مشکلات بسیاری را برای مثال در سالمندان می تواند از بین ببرد. به ندرت در طبیعت می توان چنین ماده ای با چنین خواصی یافت. امروزه در کشورهای توسعه یافته تحقیقات بسیاری روی این ماده صورت گرفته و انواع گوناگون آن به شکل قرص، مکمل، پودر و نوشیدنی در دسترس عموم قرار می گیرد.
طرز تهیه آب پنیر : یک لیتر شیر طبیعی را به مدت 20 دقیقه بجوشانید و سپس اجازه دهید تا ولرم شود. سپس یک استکان سرکه ( خرما یا انگور) و یا حتی آبلیمو به شیر اضافه کنید. به مدت 1-2 ساعت ظرف را کنار بگذارید تا دلمه شود. شیر دلمه بسته را داخل کیسه پارچه ای بریزید و آبی که از آن خارج می شود، همان آب ماست یا پنیر است که در ظرفی جدا می توانید نگه داری کنید. ( بهترین نتیجه در پی استفاده از سرکه ی خرما حاصل می شود.) می توانید میزان شیر را زیاد کنید و آب پنیر بیشتری برای یک هفته داشته باشید. برای نگه داری آب پنیر از ظروف فلزی استفاده نکنید زیرا این ماده اسیدی است. آب تهیه شده به هنگام درست کردن ماست نیز خواص آب پنیر را دارد که با استفاده از پارچه ، می توان از ماست جدا کرد.
خواص درمانی :
- این ماده مقادیر بالایی املاح باکتری دارد که موجب می شود غذا راحت هضم، حرکات دودی روده تحریک و دفع راحتتر شود. مدفوع به شکل نیمه اسهالی می شود و یبوست از بین می رود.در نتیجه موجب کاهش وزن خواهد شد. برای رسیدن به نتایج بالا، پیش از خوردن وعده غذایی، یک لیوان آب پنیر میل کنید.
- طبق تحقیقات انجام شده روی مبتلایان به دیابت نوع دو، مصرف این ماده موجب ترشح انسولین و تنظیم و کاهش قند می شود.
- آب پنیر میزان یونهای کلسیم، پتاسیم و منیزیم را در بدن بالا می برد و باعث تنظیم فشار خون و البته کاهش آن در افراد مبتلا به پرفشاری خون می شود.
- استفاده از آب پنیر برای ورزشکاران نیز مفید است زیرا هم شامل آب است هم املاح و کربوهیدراتها و می تواند مانند یک مکمل عمل کند.
- این ماده مکمل مناسبی برای سالمندانی است که دچار بواسیر در اثر نامنظم شدن گوارش شده اند.
- آب پنیر دارای اثر آنتی اکسیدانی است که باعث کاهش ترکیبات اکسیده شده می شود و این اثر در مدت مصرف حداقل دو هفته، مشاهده می شود.
- آب پنیر برای رشد و تقویت استخوانها بسیار مفید است زیرا مقادیر بالایی مواد آلی و معدنی دارد.
- این ماده موجب می شود که سیستم ایمنی بدن قوی شود. زیرا حاوی اسید آمینه هاییست که در تولید لنفوسیتهای t که نقش مهمی در دفاع از بدن دارند، کمک می کند. در نتیجه بافتهای بدن کمتر تحلیل می روند سطح سلامتی افزایش می یابد و فرآیند بهبودی پس از بیماری، تسریع می شود.
- این ماده برای افرادی که از خوردن پروتئین منع شده اند مفید است زیرا مقدار چربی و پروتئین آن پایین است. میزان مواد معدنی مانند کلسیم و ویتامینهایی مانند B2 و B6 در آن زیاد است.برای مصرف بهتر است قبل از صبحانه و شام یک لیوان میل کنید.
- این ماده برای دفع سنگ کلیه و صفرا مفید است. زیرا بخش زیادی از آن آب است میزان کلسیم و پروتئین آن باری برای کلیه نیست. مدر است و موادی چون اگزالات و اسید اوریک را دفع می کند. ( مواد تشکیل دهنده برخی از سنگهای کلیه.) آب پنیر به دلیل اسیدی بودن و حالت ملین، باعث درمان و از بین رفتن سنگهای صفرا در مراحل ابتدایی می شود.
- آب پنیر بدن را از بلغم پاکسازی می کند و برای افرادی که دچار تورم مفاصل ناشی از بلغم می شوند، در بلند مدت مفید است.
احتیاط : افرادی که دچار سندرم روده تحریک پذیر IBS و کولیت هستند نباید آب پنیر استفاده کنند. این ماده حاوی لاکتوز است و افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز نیز از مصرف آن منع می شوند. هر چند مصرف این ماده برای بدن لازم است اما به ازای هر دو هفته، لازم است یک هفته مصرف آن قطع شود تا دچار تنبلی روده نشوید!
منبع : حکیم تهرانی
روغن کنجد ملکه روغنهاست. دانه کنجد بیشترین میزان روغن را در بین دانه های روغنی دارد.کیفیت و قیمت آن بالاتر از روغنهای دیگر است. روغن کنجد، بیشترین مقاومت و ماندگاری را بین روغنها دارد که درصد چربی غیر اشباع آن بالاست. نوع لیگنان و آنتی اکسیدان هایی که در این روغن است موجب شده در مقابل اکسیداسیون مقاومت کند و خواص بسیار ارزشمندی داشته باشد. اسیدهای چرب روغن کنجد به گونه ای ترکیب شده اند که برای سرخ کردن، پخت و پز و سالاد قابل استفاده است. در ذیل خواص روغن کنجد را بیان می کنیم :
- کلسترول بد LDL خون را کاهش و کلسترول خوب HDL را افزایش می دهد.
- فشار خون را کاهش می دهد.
- از سرطان سینه، پروستات و سرطانهای گوارشی جلوگیری می کند.
- از تصلب شرایین،بسته شدن عروق و سکته قلبی جلوگیری می کند.
- از ابتلا به آب مروارید جلوگیری می کند.
- پوست را شفاف و لطیف می کند.
- از ابتلا به بیماری پارکینسون جلوگیری می کند.
- از بروز بیماری های مفصلی و آرتروز جلوگیری می کند.
- به دلیل وجود آنتی اکسیدان ها، فرآیند پیری را به تعویق می اندازد.
- به مقابله با آلزایمر می پردازد.
- از بروز آکنه جلوگیری می کند.
- مانع بزرگ شدن منافذ پوستی می شود و پوست صورت مخصوصا اطراف بینی را سفت می کند.
- درمان بریدگی ها و جراحتهای سطحی
- ماساژ با روغن کنجد ، مفاصل را منعطف می کند.
- مصرف موضعی آن پوست را لطیف می کند.
- جلوگیری از شوره سر
- محافظ طبیعی در برابر اشعه ماورای بنفش
- خاصیت ضد قارچ و باکتری دارد و غرغره کردن با آن باکتری ها را از جمله سرماخوردگی، از بین می برد.
- برای اشخاصی که دچار کم خونی و سرگیجه هستند، مفید است.
- رشد مو را بهبود می بخشد.
- مصرف مرتب روغن کنجد اضطراب، دردهای مزمن و گرفتگی عضلات را کاهش می دهد.
- گردش خون و سیستم دفاعی بدن را تقویت و هوشیاری ایجاد می کند.
- نشاط آور و مانع اختلالات عصبی است.
- تحریک پذیری غشا مخاطی را کم می کند و برای سرفه، یبوست آرتریت و خشکی پوست استفاده می شود.
خواص شیمیایی :
ترکیب اسیدهای چرب روغن کنجد به گونه ای است که بیش از 85 درصد چربی غیر اشباع دارد. از منابع غنی فیتواسترولها است که این مواد رقیب در جذب کلسترول هستند. به همین دلیل روغن کنجد حملات قلبی و عروقی را کاهش می دهد. همین مواد از رشد سلولهای سرطانی کولون، پروستات و سینه جلوگیری می کنند. دلیل اینکه روغن کنجد دیر اکسید می شود به خاطر وجود توکوفرولها است. این آنتی اکسیدانها باعث می شوند که ماندگی این روغن در برابر حرارت نسبت به روغن های دیگر بسیار بیشتر شود به طوری که در برابر دمای 110 درجه سانتیگراد، 17.5 ساعت دوام می آورد و نقطه دودش، 226 درجه سانتیگراد است.
هر 5 گرم از روغن کنجد که معادل یک قاشق چای خوری است حدود 45 کیلو کالری دارد پس لازم است با احتیاط و به اندازه استفاده کنید تا موجب چاقی و بیماری های دیگر نشوید.
امروزه بین خانمها روغن ارده و روغن کنجد برای سرخ کردن بسیار محبوب شده است. اما، آیا این روغنها برای سرخ کردن مناسب هستند؟
دکتر حسین ایمانی متخصص تغذیه، می گوید: روغن کنجد و روغن ارده به 2 روش پرس سرد و پرس گرم به دست میآیند. در پرس سرد، کنجد بدون اینکه حرارت ببیند، تحت پرس قرار میگیرد تا روغنش خارج شود. با توجه به اینکه کنجد در این روش هیچ حرارتی نمیبیند، ارزش غذاییاش بیشتر حفظ میشود، اما از طرفی، اگر میان کنجدها آلودگی خاصی مانند آلودگی قارچی یا کپک وجود داشته باشد، به راحتی و بدون اینکه دیده شود، به روغن راه پیدا میکند. این مساله میتواند باعث فساد روغن شود. حتی اگر عاملی باعث فساد روغن نشود، روغنی که از پرس سرد به دست آمده باید در مدت زمان بسیار کوتاهی و حداکثر تا 1 ماه مصرف شود، زیرا این روغن به سرعت فاسد خواهد شد.
در روش پرس گرم که روغن ارده از این راه به دست میآید، ابتدا به کنجد حرارت میدهند و بعد آن را تحت پرس و فشار میگذارند و روغنش را استخراج میکنند. حرارت باعث میشود آلودگیهای احتمالی کنجدها از بین برود یا بسیار کم شود. در نتیجه، مدت ماندگاری روغن تا 4-3 ماه افزایش مییابد. از نظر طب سنتی، روغن ارده به دلیل اینکه طبع گرمتری دارد، آلودگیاش کمتر است و مدت زمان بیشتری میتوان آن را نگه داشت. اما هیچکدام از روغنهای کنجد برای سرخ کردن طولانی مناسب نیستند، زیرا نمیتوانند حرارت بالا را تحمل کنند. هر دو میتوانند نهایتا تا 220درجه سانتیگراد حرارت را تحمل کنند. در نتیجه در حرارتهای خیلی بالا دود میکنند و نهتنها خاصیت ندارند، بلکه کاملا برای بدن مضر میشوند، بنابراین توصیه میشود، از این 2 روغن فقط برای تفت دادن کوتاه استفاده کنید
منابع :