تأثیرات مثبت ورزش در دوران قاعدگی

هیچ دلیل قاطعی وجود ندارد که قاعدگی بر عملکرد بدنی تأثیر منفی داشته باشد. در برخی خانم‌ها به علل مختلف مانند علل روانی، ایجاد اختلالات و علائم شدید در زمان قاعدگی مانند درد، ضعف شدید و یا علائم پیش قاعدگی مانند سردرد، علائم گوارشی، ممکن است در عملکرد جسمی‌شان در زمان قاعدگی اختلال ایجاد شود. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که تمرینات ورزشی می‌تواند در کاهش درد قاعدگی مؤثر باشد. در یک مطالعه درد قاعدگی در زنان دانشجو وقتی که به مدت یکسال تحت تمرینات جسمانی قرار گرفتند تا ۵۵٪ کاهش یافت. از طرف دیگر انجام تمرینات سبک می‌تواند در جلوگیری و تسکین درد قاعدگی مفید باشد. انجام منظم این تمرینات باعث بهبود گردش خون در ناحیه شکم، افزایش قوام عضلات شکم و انعطاف‌پذیری ناحیه کمر و لگن و انبساط عضلانی ناحیه لگن می‌گردد.

تمرینات منظم ورزش دارای فواید مشابهی در زنان و مردان است یعنی کاهش فشار خون، پائین آوردن تعداد ضربان قلب و کاهش درصد چربی بدن که تمامی این موارد به پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند. به علاوه، ورزش‌های توأم با اعمال وزن روی بدن، سبب تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان بخصوص در خانم‌ها می‌گردد.

بنابراین ورزش برای خانم‌ها حتی در برخی مراحل مانند قاعدگی، یائسگی، پس از زایمان و… نه تنها ضرری ندارد بلکه بسیار مفید است و حتی خانم‌های ورزشکار با قرار گرفتن در این مراحل نیازی به تغییر و یا قطع فعالیت‌های ورزشی‌شان ندارند.

بدنسازی در دوران قاعدگی

دکتر عابدی یکتا: بدنسازی یکی از ورزش‌هایی است که انجام آن به خانم‌ها توصیه می‌شود. این ورزش هم به صورت کار با دستگاه و هم در قالب حرکات ورزشی بدون دستگاه انجام می‌شود. در دوره قاعدگی منعی برای ورزش کردن و حتی انجام حرکات بدنسازی وجود ندارد و حتی کم نیستند خانم‌هایی که در دوره قاعدگی قهرمان رشته‌های ورزشی شده‌اند اما از آن‌جا که توزیع آب در بدن در این دوره متفاوت از دیگر روزهای ماه است، خانم‌هایی که قصد ورزش در این چند روز را دارند، باید میزان آب بیشتری مصرف کنند. تنها کسانی که محدودیت‌هایی در انجام این حرکات دارند سالمندان هستند که باید با وزنه‌های سبک‌تر ورزش را انجام دهند. خانم‌هایی که نمی‌خواهند حجم عضله‌شان زیاد شود و تنها به دنبال این هستند که عضلات‌شان قدرت و قوام بیشتری بگیرد، بهتر است این حرکات را با وزنه‌های سبک‌تر اما با تکرار بیشتر انجام دهند.

دکتر برجیس: شاید دمبل زدن سلامت جسم همه خانم‌ها را تهدید نکند اما کسانی که عضلات کف لگن ضعیفی دارند و با حرکات ورزشی منظم این عضلات را تقویت نمی‌کنند، بهتر است از حرکات ورزشی که با دمبل انجام می‌شود، پرهیز کنند. چنین حرکاتی به داخل شکم فشار می‌آورد و مجرای ادرار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اثرات ورزش روی قاعدگی

اختلالات قاعدگی از جمله تأخیر در شروع آن، فقدان اولیه و ثانویه، افزایش فاصله بین دو سیکل قاعدگی و فقدان تخمک گذاری هستند. به عنوان مثال، فقدان قاعدگی در 3 تا 5 درصد کل جمعیت رخ می‌دهد، اما در 15 تا 60 درصد زنان ورزشکار مشاهده می‌شود که از جمله علل آن، وزن پایین بدن، از دست دادن سریع وزن، شروع سریع ورزش‌های سنگین، تغذیه ناکافی در مقایسه با احتیاج به انرژی و وجود استرس‌های فیزیکی و روانی است.
در صورت فقدان قاعدگی به مدت طولانی، خطر کاهش تراکم استخوانی و ایجاد پوکی استخوان زودرس وجود دارد. به نظر می‌رسد سایر اختلالات قاعدگی خانم‌ها هم در کاهش تراکم استخوان در درازمدت مؤثر باشند.

آیا ورزش درخون‌ریزی قاعدگی مؤثر است؟!

حتماً شما همه متوجه این موضوع شده‌اید که حرکت بیشتر، خون‌ریزی را هم افزایش می‌دهد. در واقع ورزش سبب خون‌ریزی بسیار شدید و بعد از آن خستگی و بی‌هوشی و کم‌خونی نمی‌شود. میزان خونی که شما هر ماه از دست می‌دهید به یک میزان است و تنها وقتی حرکت و جنبش بدنی شما بیشتر می‌شود به دلیل آنکه ضربان قلب و جریان خون تندتر می‌شود، احساس می‌کنید خون‌ریزی شما نیز شدت پیدا کرده است، در حالی که میزان خون از دست رفته یکسان است. پس نگران نباشید و با آسودگی به ورزش خود ادامه دهید.

ورزش شدید، سیکل ماهیانه را مختل می‌کند

انجام ورزش‌های شدید می‌تواند بر سیکل ماهانه تأثیر بگذارد. در واقع میزان ترشح هورمون استروژن رابطه مستقیمی با میزان بافت چربی در بدن دارد. وقتی ما کالری زیادی می‌سوزانیم، میزان ترشح استروژن کاهش چشمگیری یافته و در نتیجه ترتیب عادات به هم می‌ریزد و حتی گاهی به طور کل قطع می‌شود. البته فقط ورزش مسبب بروز اختلال در قاعدگی نیست.

استرس و رژیم غذایی خیلی سخت هم می‌تواند همین آثار را بر سیکل ماهانه داشته باشد. به همین دلایل است که معمولاً ورزش‌کاران قاعدگی منظمی ندارند. اما این موضوع آن‌قدرها هم مهم نیست و قدرت باروری را کاهش نمی‌دهد اما بی‌نظمی طی ماه‌ها در اثر به هم خوردن تعادل هورمونی است و باید حتماً در رابطه با آن با پزشک مشورت کند.

ورزش درد را کاهش می‌دهد

برخلاف آنچه عموم مردم تصور می‌کنند، درد دوران قاعدگی با ورزش افزایش پیدا نمی‌کند. در افرادی که درد شدید دارند حتی با خوابیدن در رختخواب هم این درد ادامه می‌یابد. درد دوران قاعدگی به دلیل ترشح ترکیباتی است که سبب انقباض رحم، ماهیچه‌های کمری و شکمی می‌شود. همچنین این ترکیبات حساسیت اعصاب را بالا برده و سبب افزایش جریان خون در زیر شکم می‌شود. با ورزش کردن چون اکسیژن بیشتری به ماهیچه‌ها می‌رسد، میزان انقباض و در نتیجه دردها کاهش می‌یابد.

راز ورزش کردن در طول این دوره، این است که به‌تدریج شروع کرده و قبل از ورزش ابتدا با حرکات کششی خودتان را گرم کنید و از بلند کردن وزنه‌های سنگین و خسته کردن بیش از حد خودتان خودداری کنید. بدین ترتیب با انجام تمرینات سبک، علائم قاعدگی به حداقل خواهند رسید. در ادامه، چند تمرین مناسب برای خانم‌ها در زمان عادت ماهانه، معرفی شده است؛

بهترین حرکات ورزشی دوران قاعدگی:

• پیاده روی

مناسب‌ترین تمرین در زمان عادت ماهانه، برای اینکه احساس راحتی داشته باشید، کاردیوی کم شدت است. دلیلش این است که این نوع تمرین، عضلات شما را حرکت داده و ضربان قلب‌تان را هم افزایش می‌دهد. اگر شدیداً احساساتتان تغییر کرده است، می‌توانید این تمرین را در هوای آزاد انجام دهید. یک پیاده روی سریع در محله، شما را شاداب و سرزنده کرده و ذهنتان را آرام خواهد کرد.

• دوی آرام

اگر احساس بی قراری و نفخ می‌کنید، همیشه ایده خوبی است که یک دوی تفریحی آرام انجام دهید. اما بسیار مهم است که به یاد داشته باشید بیشتر از توانایی‌تان به خود فشار نیاورید. بدانید که چه زمانی باید تمرین را متوقف کنید تا بیش از حد به بدنتان فشار نیاورید. دویدن، یک تمرین عالی برای افزایش گردش خون و افزایش سوخت و ساز بدن‌تان در این دوره است. همچنین، یک راه عالی برای افزایش سطح انرژی شماست. همیشه قبل از دویدن، مقدار زیادی آب بنوشید.

• ایروبیک

ایروبیک، یک تمرین عالی در زمان عادت ماهانه است، چرا که به شما کمک می‌کند عرق کنید و در حین انجام آن به شما خوش هم می‌گذرد! انجام ایروبیک حتی برای نیم ساعت، تضمین خواهد کرد که کیفیت تمرین‌تان را کاهش نمی‌دهید و قطعاً احساس می‌کنید که با این تمرین کم شدت، سطح انرژی‌تان افزایش یافته است.

• پلانک

پلانک، یک تمرین فوق‌العاده در طول دوره‌های پریود شماست، زیرا باعث می‌شود که کل بدن‌تان، یک تمرین شدید انجام دهد، بدون آنکه مجبور باشید تلاش اضافه کنید! تمام کاری که باید انجام دهید، این است که رو به شکم دراز بکشید و سعی کنید تنها با تکیه دادن ساعد و انگشتان پاهای‌تان به زمین، بدنتان را بالا و ثابت نگاه دارید. برای چندین لحظه در این وضعیت بمانید، سپس تمرین را تکرار کنید.

• تمرینات شکم

انجام تمرینات شکم در زمان عادت ماهانه، یک راه عالی برای شل کردن عضلات شکم است. ممکن است فکر کنید که انجام دراز نشست زیان بار خواهد بود، اما در واقع به تسکین دردی که به خاطر گرفتگی عضلات شکم‌تان احساس می‌کنید، کمک می‌کنند!