هضم و جذب صحیح غذا امری بسیار مهم ،خصوصا برای ورزشکاران، نوزادان و افراد مسن و مریض است. نفخ در دستگاه گوارش به فرد نشان میدهد که عمل گوارش به شکل صحیح اتفاق نمی افتد و حداقل ضرر آن عدم هضم و جذب کافی است و اگر به آن توجه نشود ممکن است منجر به بیماریهای دیگر شود .

عمدتا نفخ به پنج دلیل ایجاد میشود :

1- عدم رعایت اصول تغذیه

2- مصرف مواد غذائی نفاخ

3- اختلال در عملکرد اندام گوارشی یا بیماری

4- خستگی و استرس

5- سرد شدن طبع بدن

در ورزشکارانی که نیاز زیادی به آب دارند، مصرف آب و نوشیدنی همراه غذا یا بعد از آن، موجب رقیق شدن مخلوط غذا در معده میشود و غذائی که هنوز کاملا با شیره های معده ترکیب نشده به یکباره وارد روده می شود و موجب نفخ می گردد، عادت اشتباه در جویدن و بلعیدن نیز موجب ورود هوا به معده می شود و یا خوابیدن بلافاصله بعد از صرف غذا و همچنین مصرف انواع مواد غذائی با هم، موجب نفخ میشود.

برخی مواد غذائی به تنهائی یا وقتی که همزمان مصرف می شوند موجب نفخ می گردد که این مواد برای هر فردی میتواند متفاوت باشد ولی اکثر افراد با مصرف  کلم، گل کلم، کلم بروکلی، پیاز، فلفل، مرکبات، حبوبات، غذاهای دیر هضم مثل سرخ کردنی ها، مواد محرک مثل ادویه، برخی از میوه و سبزیجات، دچار نفخ می شوند .

بیماری و مشکلات اندام گوارشی نیز موجب نفخ می شوند و در اینجا نفخ نشانگر بیماری است. شایعترین بیماری معده ، افزایش جمعیت باکتریهایی هستند که به نام هلیکوباکتری مشهورند، این میکروبها بسیار مقاومند و پزشکان در درمان و کنترل جمعیت آنها از دو تا چند آنتی بیوتیک و داروهای ضد اسید استفاده می کنند.  تست خون برای تشخیص ابتدائی این بیماری، تا حدودی مورد استفاده قرار می گیرد ولی وقتی فرد مبتلا درمان شد ، نمیتوان با تست خون درمان او را تضمین کرد زیرا کاهش آنزیمهای این میکروبها در خون پس از مدت طولانی، تغییر میابد . در حال حاضر بهترین روش برای تشخیص و درمان هلیکوباکتری ، فوت کردن در یک بادکنک خاص است که نام این تست ، UBT میباشد . (فردی که میخواهد این تست را بدهد باید حداقل 6 ساعت غذا نخورده باشد مثلا اگر صبح ناشتا باشد بهتر است، و قبل تست، باید دهان را با مسواک تمیز کرد و اگر هر نوع آنتی بیوتیکی مصرف شده به دکتر گزارش کند).

(مصرف فست فودها، سبزی و سالاد رستورانهائی که به مسائل بهداشتی کمتر اهمیت میدهند، غذاهای مانده در یخچال، با دستهای کثیف غذا خوردن، مصرف میوه و سبزی ضد عفونی نشده موجب عود کردن بیماری هلیکوباکتری می گردد.)

خستگی و استرس بر عملکرد گوارشی عده ای از افراد تاثیر سو دارد و ممکن است موجب دل درد و یا نفخ شود.

عده ای نیز وقتی از مواد غذائی به شکلی استفاده میکنند که طبع غذا با طبع فرد یکسان و سرد میشود نفخ ایجاد می گردد.

برای درمان نفخ باید حواستان به تغذیه خود باشد و موادی که به آنها حساس هستید را شناسائی کنید، و از مصرف آنها بپرهیزید و در قدم بعدی باید عادتهای اشتباه را کنار بگذارید (غذا شور نباشد، سبزی و سالاد پر حجم همراه غذا مصرف نشود، هیچ نوشیدنی و یا میوه ،همراه یا بعد غذا میل نگردد.)

بهترین ماده برای درمان نفخ، زیره سبز است که خواص ضد اسپاسم روده (برای درمان IBS یا سندرم روده تحریک پذیر) و ضد میکروبی و افزاینده متابولیسم بدن نیز دارد (افرادی که طبع بدنشان گرم است میتوانند عرق زیره را با عرق کاسنی مصرف کنند) . عرق نعناع ، رازیانه ، شوید ، بابونه و مریم گلی از دیگر درمانهای گیاهی نفخ محسوب می شود .

مصرف میوه دو ساعت قبل غذا ، مصرف آب یکساعت قبل غذا ، خوب جویدن، مصرف حداقل سبزی و سالاد همراه با غذا، حداقل تنوع مواد غذائی در هر وعده، دوری از غذاهای شور و تند و با ادویه زیاد، رعایت فاصله زمانی حداقل یک ساعت از مصرف غذا با خواب، متعادل کردن طبع غذا و دوری از استرس و خستگی  می تواند به کنترل نفخ معده کمک شایانی کند.